به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ «تهران پرس»؛ همانطور که همه جا می‌گویند سینما یک رسانه دیداری و شنیداری است. در ایران سینما فراز و فرود‌هایی نیز داشته است و در طی این دوران آثار موفقی در خاطر ایرانیان ثبت شده و آثار غیرقابل تعریف هم همینطور.
همانطور که می‌دانیم صنعت فیلم یا صنعت فیلمسازی به محدوده گسترده‌ای از فعالیت‌ها و ایجاد زیرساخت‌های سوددهی اقتصادی در زمینه فیلمسازی گفته می‌شود که در گسترهٔ وسیعی از مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مناطق مختلف جهان نقش دارد.
می‌توان گفت سینمای ایران هنوز شمایل یک صنعت را به خود نگرفته است و چرخه فعالیت اقتصادی منسجمی ندارد. دلیل این گفته را باید با توجه به باید‌های یک صنعت پیدا کرد، صنایع علاوه بر خروجی کار خود، قسمت‌های مختلف مثل مخاطب، بازار، محتوا، ترویج، تولید، تامین مالی و سیاست‌گذاری دارند و صنعت سینما موضوعی است که کمتر در جلسات سینمایی و فرهنگی-هنری مورد توجه قرار گرفته است و تنها وجه هنری سینما بیشتر مطرح شده است
هنر و صنعت سینما دارای دو رکن اساسی است که الان تنها وجه هنری در سینمای ایران دارای جایگاه و اعتبار است، به بخش فنی و صنعتی سینما نیز همواره توجه نشده است که کمبود موجود در این بخش، در چرخه تولید فیلم در کشور خللی ایجاد نکند.
موضوع صنعت سینما در ایران از این‌رو مهم و حساس است که سینمای ایران از نظر تولید، جزو ده کشور اول جهان است، بنابراین ممکن است برای اینکه چرخه تولید با مشکلات کمتری مواجه باشد البته که باید موضوع سخت‌افزار در سینمای ایران نیز جدی گرفته شود. سینمای ایران باید تبدیل به یک صنعت شود، زیرا کیفیت آثار تولید شده در سینمای یک کشور ممکن است عالی، جذاب و تاثیرگذار باشد، اما به دلیل نگرفتن ارتباط مخاطب با این اثر به آن اهداف اقتصادی و تاثیرگذاری نمی‌رسد؛ و همه ما می‌دانیم سینما مانند هر هنر دیگری به تماشاگر یا به مخاطب نیاز دارد؛ یعنی موفقیتش بسته به این است که در اثر کاری خود، تماشاگر زیادی داشته باشد و همچنین این اثر مورد پسند واقع شده باشد.
اما می‌توان گفت سینما بر خلاف بیشتر هنر‌های دیگر برای رسیدن به اهداف هنری و فرهنگی خود، باید موفقیت اقتصادی کسب کند و فروش مناسبی داشته باشد، برای مثال در صنعت هالیوود ممکن است یک فیلم در گیشه شکست بخورد و یا یک فیلم دیگر برعکس این باشد و رکورد فروش را بشکند. اما این صنعت به هرحال همیشه مخاطبان خود را دارد و از دست نمی‌دهد. در این صنعت فیلم‌ساز می‌داند که اگر بخواهد رقابت کند و آثارش موفق باشد باید مخاطب را اقناع و راضی کند و آثارش مورد پسند واقع گیرد تا فروش و درآمدزایی هم در پی آن داشته باشد. فیلمسازی که توانایی این را داشته باشد که از محل فعالیت در صنعت سینما درآمدزایی داشته باشد، احتمالاً اصلاً به سوی فیلم‌های فوق بی‌ارزش و مبتذل و کمدی‌های ناپسند رو نمی‌آورد؛ و همچنین فقط به کسب موفقیت در جشنواره‌های خارجی نمی‌شیند و خلاقیت و هنر خود را به ایده‌های هرچه سیاه‌تر و پست‌تر اجتماعی محدود نمی‌کند. پس نتیجه می‌گیریم صنعتی شدن سینما، در محتوای فیلم‌ها نیز بی‌تأثیر نیست.
گفتنی است سینما پس از انقلاب با پیشرفت‌های خوبی همراه بود. علاوه‌بر خلق آثار ملی و فاخر، همین سینما بود که جشنواره‌های خارجی را فتح کرد و از ابتذال مفرط فیلم فارسی، به آثاری بعضاً با بار هنری و تکنیکی درجه بالا رسید. این سینما که از قضا بیشتر در قبضه جریان‌های روشنفکری و سکولار و بدون نسبت با ایده‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی بود و هر از گاهی هم رکورد فروش را با کمدی‌های بی‌ارزش می‌شکاند، نتوانست در جذب مخاطب موفق عمل کند. دلیل این امر را می‌توان در تنوع پایین تولیدات، عدم توجه به ذائقه مخاطب و تولیدات غیرجذاب جستجو کرد.
۳۸ درصد مخاطبان سینمای ایران، موضوع یا ژانر فیلم را در انتخاب یک فیلم ملاک خود قرار داده‌اند و این مؤلفه به درست یا به غلط، مهم‌ترین شاخص انتخاب آثار از نظر مخاطب ایرانی است؛ پس تنوع ژانر‌ها برای صنعت سینمای ایران اهمیت بسیار زیادی دارد. این در حالی است که اغلب تولیدات به یکی دو ژانر محدود تعلق گرفته است.
بازیگران و ستاره‌های سینمایی، از مشهوریتی برخوردارند که اکثراً محبوبیت آنها را از کارگردان و خود اثر هم بالاتر می‌بیبند. این محبوبیت بیش از حد بازیگران، اثرات مخربی در کیفیت تولیدات سینما گذاشته است. حضور بازیگر معروف در اثر به‌عنوان سومین مؤلفه مهم در انتخاب فیلم برآورد شده است. این واقعیت باعث تولید آثار سریالی یا سینمایی‌ای شده که با سرمایه‌گذاری زیاد و به کارگیری ستاره‌های متعدد در اثر، بدون داشتن داستان و بار هنری جذاب، به فروش‌های بسیار بالا دست پیدا کنند. این وضعیت باعث می‌شود خود بازیگر هم تلاش زیادی برای هنرنمایی نداشته باشد. زیرا می‌داند که از او فقط حضور و تصویرش را می‌خواهند، او پول حضور خود بر پوستر فیلم را گرفته است.
بازاریابی در سینمای ایران باید وجه بین‌المللی بگیرد البته این امر به تبلیغات نیاز دارد که می‌توانیم از شبکه‌های اجتماعی بهره‌مند شویم اما ما باید از بازار سینمای کشور خودمان فراتر برویم و ببینیم در بخش بین‌المللی چه نکاتی را باید لحاظ کنیم و انجام دهیم و بدانیم چه بازاری مدنظر ما قرار دارد، ما زمانی که از بازار فیلم صحبت می‌کنیم محصول ما فیلم است که باید عرضه کرد.
گفتنی است فاصله زیاد هنری و تکنیکی شرق و غرب در مسئله سینما، باعث بروز پدیده‌ای شده که از عوارض غرب‌زدگی در این زمینه است. این پدیده، همان ساخت فیلم‌های اگزوتیک است. فیلم‌هایی که برای خوش‌آمد منتقد و مخاطب آن‌ور آبی ساخته می‌شوند و در آن تصویری از شرق ارائه می‌کنند که مخاطب و منتقد خارجی انتظارش را دارد همه این‌ها انگیزه‌هایی درونی و باطنی ایجاد می‌کند برای ساخت آثاری که از شرق، تصویری جهان سومی، مغشوش، مشوش، غم‌آلود و جهنمی ارائه کند. نمونه این آثار را اخیراً در لیست برنده‌های جشنواره‌های معروف دیده‌ایم. مثل «انگل» محصول کره جنوبی و «کفرناحوم» محصول لبنان. رویکرد اگزوتیک در ایران هم بین سینماگران بسیار پرطرفدار است. این آثار، برای درازمدت مخاطبی جذب صنعت سینمای کشور نمی‌کنند. ادامه این روند، سینمای کشور را تبدیل به انبار امراض اغراق‌شده می‌گرداند که به دور از هرگونه خلاقیت، حالت ماندآبی به خود گرفته است. این رویکرد علاوه‌بر اینکه ضدملی است، مضمون‌زده، مصنوعی و کاملاً ضدسینمایی است و ممکن نیست سینمای کشور را به جای خوبی برساند.
در ادامه لازم به ذکر است که اشاره کنیم افزایش علاقه مردم به سینما، صرفاً با بهبود صنعت سینما به طور کامل انجام نمی‌شود. هنر، یک شبکه و مجموعه است و قسمتی از سینما هم قطعاً هنر است. برای افزایش علاقه به یک هنر، باید دیگر هنر‌ها نیز ترویج شوند و بین مردم از آنها استفاده شود و ترغیب بشوند که استفاده کنند. برای مثال مطالعه رمان و کتاب‌های داستانی، در علاقه افراد به هنر هفتم نیز بسیار مؤثر است.
نقش ساواک را در فسیل داشتم
رضا بای بازیگر سینما و تلویزیون درباره فیلم سینمایی فسیل گفت: آخرین کاری که روی پرده سینما بود و مردم خیلی استقبال کردند و کار خیلی شادی بود فیلم سینمایی فسیل بود.
وی ادامه داد: فیلم فسیل به کارگردانی کریم امینی بود که محتوای طنزی داشت و آقایان بهرام افشاری، ایمان صفا و هادی کاظمی در آن هنرنمایی کرده بودند که مورد استقبال بسیاری قرار گرفت.
بای افزود: بنده در این فیلم نقش ساواک را داشتم و جای شکرش باقیست که مردم هنوز که هنوز است از فیلم فسیل یاد می‌کنند.
وی ادامه داد: یکی دیگر از کار‌هایی که مال سینمای خانگی هست و مورد استقبال مردم قرار گرفت «زخم کاری بازگشت» بود که بنده انجا نقش دستیار آقای کامبیز دیرباز را داشتم که مورد استقبال بینندگان قرار گرفت.
بازیگر سینما و تلویزیون عنوان کرد: سریال اوکازیون سریالی است که در نماوا پخش می‌شود نیز فیلمی دهه شصتی با محتوای طنز است که مورد استقبال بسیاری قرار گرفت.
وی درباره سریال پوست شیر اظهار داشت: در این سریال نیز بنده کاراکتر درختی را داشتم که متاسفانه سکانس‌های ما را هم به دلایل خاصی در آن فیلم درآوردند و به بخش اسپیناف رفت، گروه کارگردانی تصمیمشان بر این شد که ان کاراکتر حذف شود، حتی سر ان فیلم آسیب هم دیدیم و این خستگی بر تنمان ماند که این کار پخش نشد.
زمان اکران «عشق به دیکتاتورها کمک نمی‌کند»
رسول بابایی در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» درباره فعالیت اخیر خود گفت: فیلم «عشق به دیکتاتورها کمک نمی‌کند»، نهم اردیبهشت ماه در ساعت ۱۹ در سالن شماره ۱ ارغوان به اجرا در می‌آید.
وی با اشاره به اینکه جای همچین نمایش‌هایی توی تئاتر ما خالی بوده است، ادامه داد: در این نمایش؛ احسان شیخی، میرنادر مظلومی، شکیبا کیا و نازنین بیوک ایفای نقش می‌کنند.
سعیده سرلک بازیگر سینما و تلویزیون در این باره افزود: فیلم «عشق به دیکتاتورها کمک نمی‌کند» به نویسندگی محضری و تهیهکنندگی آئینی و به کارگردانی علی روحی است که همانطور که گفته شد در ۹ اردیبهشت در سالن شماره یک ارغوان در حضور سبز مردم عزیز و علاقمندان اجرا می‌شود.
سینمای ایران در دست غیرحرفه‌ای‌ها افتاده است
علیرضا خرسند در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» درباره معضلات و مشکلات سینمای ایران گفت: سینمای ایران نیاز به یک سری اصلاحات دارد برای مثال ممیزی‌های سازمان باید به روز شود چه بسا مجلس شورای اسلامی هم هر چند سال یکبار قانون اساسی کشور را هم به روز می‌کند.
وی ادامه داد: سینمای ایران نیاز به بررسی مجدد دارد و مهم‌ترین چیز در این بین، حمایت کردن از تهیه کننده‌ها و کارگردانان، خصوصاً حمایت‌های مالی که تو این روز‌ها خیلی کم و به ندرت اجرایی می‌شود.
خرسند بااشاره به کمرنگ شدن بخش دولتی در سینماهای ایران افزود: نبود بودجه و وجود مشکلات مالی باعث شده بیشترین وسعت سینمای ایران به دست بخش خصوصی بیافتد، همین باعث می‌شود خواه ناخواه فساد هم وارد این سیستم شود که البته مسئولین خودشان بهتر در جریان این مسئله هستند.
وی با اشاره به ورود افراد ناکارآمد و غیرحرفه‌ای در سینمای ایران اظهار داشت: این چند سال گذشته آدم‌های ناکارآمد پروژه سینما و تلویزیون را به عهده گرفته‌اند که تحصیلات و هیچ رزومه‌ای ندارند و بدون هیچ تجربه‌ای، یک شبه کارگردان، بازیگر و تهیه‌کننده می‌شوند.
نویسنده و کارگردان سینما و تلویزیون با اشاره به اینکه سینمای ایران توسط مسئولین نظارت و از افراد غیرحرفه‌ای که جولان می‌دهند پاکسازی نمی‌شود، عنوان کرد: بازیگران خیلی خوب و عوامل پشت دوربین و پیشکسوت‌های ما رها شده‌اند، به نظرم نباید باتجربه‌ها پایشان از سینما با بی‌توجهی‌ها بریده شود زیرا آنها سالیان است برای سینمای ایران زحمت کشیده‌اند.
وی یادآور شد: خیلی از بازیگران را سراغ دارم که کسی حتی احوالشان را نمی‌پرسد، به علت بیماری گوشه نشین شده‌اند در حالی که زمانی روی پرده سینما و تلویزیون چهره اول و تیتر اول خبر‌ها بودند، به طور کلی می‌توانم بگوییم سینمای ما نیاز به حمایت و بازبینی دارد.
انتهای پیام/خ