به گزارش خبرنگار اجتماعی «تهران پرس»؛ صبح‌های تهران، دیگر فقط صداهای پرهیاهو در خیابان و بوق ماشین‌ها نیست. صدای نارضایتی از پشت دخل مغازه‌ها، صف فروشگاه‌های زنجیره‌ای و نگاه نگران مردم در حال قیمت گرفتن از کالا‌های ضروری، گویای واقعیتی تلخ‌تر است. «کاهش قدرت خرید» حالا به جدی‌ترین دغدغه اقتصادی مردم این کلان‌شهر بدل شده است.
در حالی که نرخ تورم رسمی اعلام‌شده برای سال ۱۴۰۳ حدود ۴۰ درصد بود، اما تحلیل‌گران اقتصادی معتقدند «تورمِ واقعی» در سبد مصرفی خانوار‌های شهری – به‌ویژه در تهران – بسیار بالاتر است. قیمت اقلام خوراکی، اجاره مسکن، پوشاک، خدمات درمانی و آموزشی، طی دو سال گذشته رشدی گاه دو تا سه برابری داشته‌اند، در حالی که سطح درآمدها یا ثابت مانده یا افزایش بسیار اندکی داشته است.
امروز بسیاری از خانوار‌های تهرانی با پدیده‌ی «تورم خزنده» مواجهند؛ جایی که هر ماه مقداری از سفره‌شان کوچکتر می‌شود و مجبورند میان نیاز‌های ضروری یکی را انتخاب و دیگری را حذف کنند.
تورم و تهدید رفاه اجتماعی
محمدقلی یوسفی، اقتصاددان و استاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» درباره شرایط فعلی تهران و تورمی که بیش از سایر نقاط کشور برای مردم ملموس است، گفت: تهران همواره کانون تمرکز هزینه‌های زندگی بوده؛ هم به دلیل حجم بالای خدمات خصوصی و هم به خاطر فاصله زیاد میان درآمد و هزینه. در شهری مثل تهران، تأثیر مستقیم نوسانات ارزی، شوک‌های قیمتی در مواد اولیه و هزینه‌های حمل و نقل، سریع‌تر از سایر نقاط بروز می‌کند. به همین دلیل، وقتی تورم رسمی مثلاً ۴۰ درصد اعلام می‌شود، مردم تهران آن را ۶۰ یا ۷۰ درصد تجربه می‌کنند.
وی با اشاره به پیامدهای کاهش قدرت خرید در سطح خانوارها خاطرنشان کرد: اولین تأثیر کاهش قدرت خرید بر «فرسایش اجتماعی» است. مردم کیفیت مصرف را کاهش می‌دهند، تغذیه ضعیف‌تری پیدا می‌کنند، آموزش و بهداشت را حذف می‌کنند. این یعنی ما وارد یک چرخه‌ی معیوب می‌شویم که رفاه اجتماعی را تهدید می‌کند و در بلندمدت باعث نارضایتی عمومی، مهاجرت معکوس و رشد آسیب‌های اجتماعی خواهد شد.
رفع تورم با اجرای سیاست‌های حمایتی هدفمند توسط دولت
نرگس ترابی، تحلیل‌گر اقتصاد خانوار درباره عواملی که باعث شده قدرت خرید مردم تا این حد افت کند به خبرنگار ما، گفت: ما شاهد هم‌زمانی چند پدیده هستیم: افزایش قیمت کالا‌های اساسی، ثابت ماندن یا رشد بسیار کم دستمزدها، حذف تدریجی یارانه‌های پنهان و همچنین بی‌ثباتی روانی ناشی از تورم انتظاری. مردم دیگر حتی وقتی حقوق‌شان اضافه می‌شود، جرأت خرج کردن ندارند، چون از آینده می‌ترسند. این موضوع خودش باعث رکود بیشتر در بازار شده است.
وی با اشاره به ضرورت همکاری دولت برای بهبود این وضعیت یادآور شد: دولت باید به‌جای تزریق پول، به سمت سیاست‌های حمایتی هدفمند برود؛ مثل بازگشت به کالابرگ الکترونیکی برای کالا‌های ضروری، تقویت بیمه‌های اجتماعی برای دهک‌های پایین و از همه مهم‌تر، تثبیت قیمت انرژی و کاهش مالیات از روی کالا‌های مصرفی. در غیر این صورت، فشار معیشتی در شهر بزرگی مثل تهران به بحرانی اجتماعی تبدیل خواهد شد.
براساس این گزارش؛ تهران، شهری که روزگاری نماد فرصت‌های اقتصادی بود، امروز به پایتخت دغدغه‌های معیشتی بدل شده است. تورم، مانند سایه‌ای بر سر همه چیز افتاده: از هزینه مدرسه تا نان شب. کاهش قدرت خرید تنها به سفره‌ی مردم ضربه نمی‌زند؛ اعتماد عمومی، رضایت اجتماعی و حتی سرمایه اجتماعی را نیز تهدید می‌کند.
اگر دولت و نهاد‌های تصمیم‌گیر، راهی برای توقف این روند نیابند، نه تنها اقتصاد، بلکه امنیت و آرامش روانی شهروندان نیز با چالشی جدی مواجه خواهد شد.
انتهای خبر/خ