به گزارش خبرنگار «تهران پرس»؛ کارگران معدن در ایران یکی از گروه‌های اجتماعی هستند که به دلیل شرایط کاری سخت، حقوق پایین و خطرات جدی شغلی با چالش‌های بسیاری مواجهند. این شغل نه تنها از نظر فیزیکی بسیار طاقت‌فرساست بلکه به دلیل وجود خطراتی همچون ریزش معادن، آلودگی‌های شیمیایی و کمبود امکانات ایمنی، مرگ و میر در بین این کارگران بالا است.
در این گزارش به بررسی وضعیت این کارگران، مشکلات و چالش‌هایی که با آن روبه‌رو هستند، اقدامات مسئولین برای بهبود وضعیت می‌پردازیم.
مشکلات و چالش‌های کارگران معدن در ایران
حقوق پایین و شرایط اقتصادی نامناسب:
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کارگران معدن در ایران، حقوق و دستمزد پایین است. بسیاری از این کارگران با حقوقی کمتر از حداقل حقوق قانونی زندگی می‌کنند. این در حالی است که شغل معدن‌کاری یکی از شغل‌های بسیار سخت و پرخطر است و کارگران به‌طور معمول باید ساعت‌های طولانی در شرایط دشوار کار کنند. حقوق پایین و شرایط کاری سخت، موجب نارضایتی و احساس بی‌عدالتی در میان این کارگران شده است.
سعید که کارگر معدن می‌باشد در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» می‌گوید: کار در معدن بسیار سخت و طاقت فرساست ولی برای اینکه بتوانم خرجی خانواده‌ام را بدهم، چاره‌ای ندارم و این کار را با تمام سختی‌هایش برای در آوردن پول انجام می‌دهم».
احمد که یکی دیگر از کارگران است می‌گوید حقوقمان با توجه به خطرات این کر بسیار پایین است و البته در جاهای متفاوت متغییر است ولی به نظرم کار معدن جا و مکان ندارد به هر حال در هر معدنی که فعال باشی شغل سختی است و جانت در خطر است، به دلیل گرد و خاک در این معادن همواره بدنمان سیاه و کثیف است و گاهاً ریه و پوستمان به مشکل می‌خورد و بیمار می‌شویم البته این تنها قسمت کوچکی از سختی کار معدن است، حقوق پایین، سنگینی کار، امکانات ناکافی و ... از موارد دیگری از مشکلات کار در معدن است.
شرایط کاری سخت و پرخطر:
کارگران معادن در ایران اغلب با شرایط کاری بسیار سختی روبه‌رو هستند. برخی از معادن فاقد تجهیزات ایمنی مناسب هستند و کارگران مجبورند در شرایطی که سلامت‌شان به خطر می‌افتد، کار کنند. خطراتی، چون ریزش تونل‌ها، آتش‌سوزی‌ها، گاز‌های سمی و آلودگی‌های صنعتی، جان این کارگران را تهدید می‌کند به‌ویژه در معادن زیرزمینی، احتمال بروز حوادث و مرگ و میر بسیار زیاد است.
کمبود امکانات ایمنی:
با وجود پیشرفت‌های تکنولوژیک در صنعت معدن‌کاری در سطح جهانی، در بسیاری از معادن ایران، تجهیزات ایمنی استاندارد وجود ندارد. بسیاری از معادن قدیمی و حتی برخی معادن جدید فاقد سیستم‌های تهویه مناسب، پوشش‌های ایمنی و تجهیزات پیشرفته برای مقابله با خطرات طبیعی هستند، این کمبود‌ها موجب افزایش خطرات جانی برای کارگران می‌شود.
مرگ و میر در محل کار:
هر ساله، تعداد زیادی از کارگران معدن در ایران به دلیل حوادث کاری جان خود را از دست می‌دهند. ریزش معادن، انفجار گاز، سقوط از ارتفاع، سقوط سنگ‌ها و سایر حوادث طبیعی از جمله عواملی هستند که منجر به مرگ یا مجروح شدن کارگران می‌شود. این وضعیت نه تنها نشان‌دهنده شرایط ناامن کار است، بلکه بیانگر بی‌توجهی به حقوق و سلامت این کارگران نیز هست.
اقدامات مسئولین نسبت به وضعیت کارگران معدن
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:
این وزارتخانه به‌عنوان نهاد مسئول در زمینه حمایت از حقوق کارگران، مسئولیت نظارت بر شرایط کاری و قانونی کارگران معدن را بر عهده دارد. این وزارتخانه باید اقدامات لازم برای بهبود حقوق، امنیت شغلی و سلامت کارگران معدن را در اولویت قرار دهد. اما به‌طور کلی، کمبود منابع و ضعف در نظارت‌ها موجب شده است که این نهاد نتواند به‌طور کامل در بهبود وضعیت کارگران معدن موفق عمل کند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت:
این وزارتخانه مسئول نظارت بر صنعت معدن کشور است و باید شرایط ایمنی و بهداشتی معادن را تحت کنترل داشته باشد. متاسفانه به دلیل مشکلات مالی و فقدان نظارت صحیح، بسیاری از معادن از استاندارد‌های ایمنی لازم برخوردار نیستند، به‌علاوه، وزارت صنعت به‌طور مستقیم در حمایت از کارگران معدن نقشی کمتر ایفا کرده است.
مجلس شورای اسلامی:
مجلس به‌عنوان نهاد قانون‌گذار، مسئول تصویب قوانینی است که از حقوق کارگران معدن محافظت کند. در حالی که قوانین کار و ایمنی در برخی موارد وجود دارد، اما اجرای این قوانین با مشکلات زیادی مواجه است. از جمله این مشکلات می‌توان به عدم نظارت کافی بر اجرای صحیح قوانین، کمبود بودجه و منابع برای بهبود شرایط معادن و بی‌توجهی به حقوق کارگران در مناطق دورافتاده اشاره کرد.
اقدامات دولت و مجلس برای بهبود وضعیت کارگران معدن
افزایش حقوق و دستمزد:
دولت در برخی از سال‌ها تلاش کرده است تا حقوق کارگران معدن را افزایش دهد، اما این افزایش‌ها همیشه به‌طور کامل و متناسب با شرایط سخت کاری و تورم نبوده است، در این راستا، نیاز به بررسی دقیق‌تری از وضعیت معیشتی کارگران معدن و برنامه‌ریزی برای افزایش حقوق بر اساس نیاز واقعی آنها احساس می‌شود.
ایجاد صندوق‌های بیمه‌ای و رفاهی:
برخی از طرح‌ها مانند بیمه تکمیلی برای کارگران معدن و خانواده‌های آنها در نظر گرفته شده است. همچنین دولت و مجلس باید صندوق‌های بیمه‌ای ویژه‌ای برای کارگران معدن به‌منظور پوشش خطرات شغلی مانند مرگ و میر و حوادث کاری فراهم کنند اما همچنان این بیمه‌ها در بسیاری از موارد ناکافی و محدود به گروه خاصی از کارگران است.
اصلاح و استانداردسازی ایمنی معادن:
برخی از معادن بزرگتر تحت نظارت وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌تدریج به استاندارد‌های ایمنی بهتری دست یافته‌اند. اما در معادن کوچک‌تر و روستایی هنوز خطرات جدی وجود دارد. در این زمینه نیاز به نظارت دقیق‌تر و برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارگران در خصوص رعایت نکات ایمنی احساس می‌شود.
راهکار‌های پیشنهادی برای بهبود وضعیت کارگران معدن
افزایش نظارت و استانداردسازی:
لازم است دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت نظارت بیشتری بر معادن داشته باشند و اطمینان حاصل کنند که تمامی معادن از تجهیزات ایمنی و استاندارد‌های لازم برخوردار هستند. این نظارت می‌تواند از طریق تیم‌های تخصصی و بازرسی‌های دوره‌ای انجام شود.
ارتقاء آموزش و فرهنگ‌سازی:
آموزش کارگران معدن درباره ایمنی، نحوه کار با تجهیزات و چگونگی مقابله با خطرات طبیعی می‌تواند در کاهش حوادث کاری و مرگ‌ومیر موثر باشد همچنین کارفرمایان باید موظف شوند که به‌طور مرتب دوره‌های آموزشی ایمنی را برای کارگران برگزار کنند.
توسعه بیمه‌های اجتماعی و درمانی ویژه:
دولت باید طرح‌های بیمه‌ای ویژه‌ای برای کارگران معدن در نظر بگیرد تا در صورت بروز حادثه یا بیماری، حمایت مالی و درمانی کافی از آنها انجام شود. این بیمه‌ها باید شامل پوشش‌های کامل برای حوادث شغلی، بیماری‌های ناشی از کار و فوت کارگران باشند.
افزایش حقوق و بهبود شرایط معیشتی:
یکی از اقدامات فوری که باید صورت گیرد، افزایش حقوق کارگران معدن و بهبود شرایط معیشتی آنها است. این اقدام می‌تواند با توجه به شرایط اقتصادی کشور و نرخ تورم انجام شود تا از فشار اقتصادی بر این کارگران کاسته شود.
به طور کلی وضعیت کارگران معدن در ایران به‌ویژه در بخش‌های غیررسمی و کوچک، اسفناک است و این کارگران با چالش‌های زیادی مانند حقوق پایین، شرایط کاری سخت و خطرات جدی شغلی روبه‌رو هستند. دولت، مجلس و وزارتخانه‌های مربوطه باید برای بهبود شرایط این قشر زحمتکش اقدامات جدی‌تری انجام دهند. برای تحقق این هدف، نیاز به افزایش نظارت بر معادن، بهبود ایمنی، توسعه بیمه‌های اجتماعی و ارتقاء حقوق و شرایط معیشتی کارگران وجود دارد. این اقدامات نه تنها به رفاه و امنیت کارگران کمک خواهد کرد، بلکه در نهایت به بهبود کیفیت و بهره‌وری صنعت معدن در کشور نیز منجر خواهد شد.
انتهای خبر/خ