به گزارش «تهران پرس»؛ ابوالقاسم فردوسی، یکی از برجسته‌ترین شاعران تاریخ ایران و جهان، با سرودن شاهنامه، گنجینه‌ای ماندگار از فرهنگ، زبان و تاریخ ایران‌زمین را به یادگار گذاشت. شاهنامه نه تنها اثری ادبی است، بلکه سندی تاریخی و هویتی برای ایرانیان به شمار می‌رود.
زندگی‌نامه فردوسی
فردوسی در حدود سال ۳۲۹ هجری قمری در روستای پاژ در نزدیکی توس (واقع در استان خراسان رضوی کنونی) به دنیا آمد. او از طبقه‌ای زمیندار و نسبتاً مرفه بود و از کودکی به دانش، تاریخ و ادب علاقه‌مند شد. فردوسی نزدیک به سی سال از عمر خود را صرف سرودن شاهنامه کرد. هدف او حفظ زبان فارسی و احیای تاریخ و اسطوره‌های ایران پیش از اسلام بود.
شاهنامه
شاهنامه، اثر حماسی عظیم فردوسی، شامل بیش از ۵۰ هزار بیت شعر است که داستان‌ها، افسانه‌ها، اسطوره‌ها و تاریخ ایران باستان را روایت می‌کند؛ از آفرینش جهان تا حمله اعراب. این اثر نقش مهمی در زنده نگه داشتن زبان فارسی پس از ورود اسلام و تغییرات فرهنگی آن دوران ایفا کرده است.
روز بزرگداشت فردوسی
۲۵ اردیبهشت ماه، در تقویم رسمی ایران به عنوان "روز بزرگداشت فردوسی" نام‌گذاری شده است. در این روز، برنامه‌ها و مراسم مختلفی در سطح کشور به منظور گرامیداشت مقام این شاعر بزرگ برگزار می‌شود. از جمله این برنامه‌ها می‌توان به نشست‌های علمی، شعرخوانی، بازدید از آرامگاه فردوسی در توس، و فعالیت‌های فرهنگی در مدارس و دانشگاه‌ها اشاره کرد.
چند بیت مشهور از شاهنامه فردوسی
به نام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد
توانا بود هر که دانا بود
ز دانش دل پیر برنا بود
چو ایران نباشد تن من مباد
بدین بوم و بر زنده یک تن مباد
جایگاه فردوسی در میان شاعران جهان و نظر اندیشمندان معاصر
ابوالقاسم فردوسی، شاعر بزرگ ایرانی و خالق شاهنامه، تنها یک شاعر حماسه‌سرا نیست؛ بلکه نگهبان زبان فارسی، حافظ هویت ملی ایرانیان و یکی از ستون‌های استوار ادب جهانی است. آثار او نه‌تنها در ایران، بلکه در سطح جهانی مورد ستایش قرار گرفته‌اند و مقایسه او با شاعران بزرگ جهان، جایگاه بی‌بدیلش را روشن‌تر می‌کند.
مقایسه با شاعران حماسی جهان
فردوسی و هومر (یونان)
هومر، شاعر حماسه‌های «ایلیاد» و «اودیسه»، در غرب همان نقشی را دارد که فردوسی در شرق. هر دو با زبان شعر، تاریخ و اسطوره‌های ملت خود را جاودانه کردند. تفاوت در آن است که فردوسی شاهنامه را به تنهایی و طی بیش از سی سال سرود، در حالی که درباره هومر، روایت‌های شفاهی بسیاری در شکل‌گیری آثارش نقش داشته‌اند.
فردوسی و دانته (ایتالیا)
دانته با اثر «کمدی الهی»، زبان ایتالیایی را به اوج رساند، چنان‌که فردوسی زبان فارسی را با شاهنامه جاودانه کرد. هر دو شاعر ملی هستند و آثارشان بار فلسفی، دینی و اخلاقی دارند.
فردوسی و ویرژیل (روم)
ویرژیل در «انه‌اید» تاریخ روم را بازسازی می‌کند، همان‌گونه که فردوسی تاریخ ایران باستان را روایت می‌کند. اما فردوسی با نبوغ شاعرانه و تعهد فرهنگی‌اش، اثری انسانی و فراتر از مرز‌های ملی آفرید.
دیدگاه اندیشمندان معاصر
عبدالحسین زرین‌کوب
فردوسی تنها شاعر نبود؛ او معمار زبان فارسی بود. با شاهنامه، نه‌تنها اسطوره‌ها بلکه زبان و اندیشه ایرانی را حفظ کرد.
احمد شاملو
شاهنامه فردوسی را باید در سطح جهانی خواند. آنچه او در قرن چهارم خلق کرد، هنوز طنین حماسه و انسانیت دارد.
ژاله آموزگار
شاهنامه تنها یک حماسه نیست؛ درون‌مایه‌های اسطوره‌ای و اخلاقی آن نشان می‌دهد فردوسی ذهنی ژرف و اندیشمند داشته است.
گوته (شاعر آلمانی)
شاهنامه فردوسی کتابی است آکنده از روح انسانی و والایی اخلاق. او همچون هومر، بر تارک ادب جهان می‌درخشد.
فردوسی نه تنها میراث‌دار فرهنگ و زبان ایرانی است، بلکه در کنار بزرگترین شاعران حماسی تاریخ جهان قرار دارد. شاهنامه او، سندی بی‌مانند از شکوه زبان فارسی، تاریخ ایران و روح جهانی انسان‌دوستی است.
میدان فردوسی؛ قلب تپنده فرهنگ و تاریخ در تهران
در میانه‌ی تهران پرهیاهو، جایی‌که خیابان‌ها نفس تاریخ را در خود دارند، میدان فردوسی با قامت استوار مجسمه‌ی شاعر جاودانه ایران، حکیم ابوالقاسم فردوسی، ایستاده است. این میدان نه تنها یکی از گره‌های اصلی ارتباطی پایتخت، بلکه نشانه‌ای از پیوند عمیق مردم ایران با زبان و فرهنگشان است.
ساخت میدان فردوسی به سال ۱۳۱۳ خورشیدی بازمی‌گردد؛ سال‌هایی که ایران در تدارک گرامیداشت هزارمین سال تولد فردوسی بود. از همان آغاز، نام این میدان با شاهنامه و حافظ میراث زبان فارسی گره خورد. مجسمه‌ای از فردوسی – نخست در حالت نشسته و سپس با قامت ایستاده – در این میدان نصب شد تا نمادی باشد از پاسداشت سخن‌سرایی که زبان پارسی را از خطر فراموشی رهانید.
میدان فردوسی، با دسترسی آسان از طریق مترو و خطوط BRT، در مرکز تاریخی تهران جای گرفته؛ در همسایگی خیابان‌هایی، چون انقلاب، حافظ و امام خمینی. این موقعیت جغرافیایی، میدان را به یکی از پرترددترین و فرهنگی‌ترین نقاط شهر بدل کرده است.
در اطراف این میدان، بنا‌ها و نهاد‌های اداری و تاریخی، همچون نگینی درخشان پراکنده‌اند: از کاخ گلستان گرفته تا موزه ملی ایران. اما آنچه میدان فردوسی را از دیگر میدان‌های تهران متمایز می‌سازد، روح فرهنگ و هویت ایرانی‌ست که در هر نگاه به مجسمه‌اش و در هر عبور از کنارش حس می‌شود.
میدان فردوسی، نه فقط نقطه‌ای بر نقشه‌ی تهران، بلکه تندیس ایستاده‌ی هویت ایرانی‌ست؛ حافظی از شاهنامه، زبان، و غرور ملی.
فردوسی ستون محکمی در تاریخ شعر ایران
زهرا ابراهیمی یک شهروند تهرانی در گفتگو با خبرنگار تهران پرس گفت: فردوسی برای من فقط یک شاعر نیست، بلکه نماد هویت و افتخار ملی ماست. با شاهنامه‌اش به ما یاد داد که زبان فارسی را حفظ کنیم و از ریشه‌های فرهنگی خود آگاه باشیم. در دنیایی که فرهنگ‌ها به‌سرعت در حال تغییرهستند، فردوسی همچنان مثل ستونی محکم در تاریخ ایران ایستاده و یادآور گذشته‌ای باشکوه است. من به‌عنوان یک تهرانی، همیشه وقتی از کنار خیابان یا مجسمه‌ای به نام فردوسی عبور می‌کنم، حس غرور را در وجودم درک می‌کنم.
براساس این گزارش؛ فردوسی با خلق شاهنامه نه تنها زبان فارسی را از نابودی نجات داد، بلکه غرور ملی ایرانیان را نیز احیا کرد. روز بزرگداشت او فرصتی برای پاسداشت تلاش‌های این شاعر بی‌همتا و یادآوری اهمیت حفظ فرهنگ و هویت ملی است.
انتهای خبر/