به گزارش تهران پرس؛ شهر تهران پایتخت و پرجمعیت ترین شهر ایران در شمال کشور و در دامنه رشته کوه البرز قرار دارد که با مساحت 730 کیلومتر مربع عنوان بیست و هفتمین شهر بزرگ جهان را به خود اختصاص داده است. این شهر با جمعیتی بالغ بر 13 میلیون نفر پرجمعیت ترین شهر ایران است که 17/5 درصد جمعیت کل کشور را در خود جای داده‌است و رشد جمعیت شهر تهران 4/1 درصد است که در مقایسه با دهه قبل اندکی افزایش یافته است. استان تهران از شمال با استان مازندران، از غرب با استان البرز، از شرق با استان سمنان و از جنوب با قم همسایه است . ناهمواری‌های تهران شامل : رشته کوه‌های البرز در شمال، بخش‌های مرکزی و کوهپایه‌های جنوبی البرز و دشت‌های آن است و اقلیمی نیمه خشک دارد. آب و هوای استان تهران تحت تاثیر رشته کوه البرز در شمال، دشت کویر در جنوب و بادهای باران زا غربی قرار دارد که باعث شده تا در مناطق مختلف تهران آب و هوای مختلفی شکل بگیرد. این استان دارای 16 شهرستان، 45 شهر و 78 دهستان است و به 22 منطقه و 122 ناحیهٔ شهری تقسیم شده‌است. تهران با اختصاص دادن نیمی از فعالیت های صنعتی به خود نقش مهمی در این بخش ایفا می کند و به عنوان کانون اقتصاد ایران شناخته می شود. همین موضوع باعث شده تا علاوه بر سفرهای تفریحی سهم زیادی از سفرهای این شهر را ماموریت های کاری شامل شوند.
بخش عمده جمعیت تهران، مسلمان و شیعه هستند و به طور محدودی نیز ارامنه، یهودیان، زرتشتیان و بهائیان در تهران زندگی می‌کنند. تهران به عنوان یک کلان شهر دارای جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی، هنری، مذهبی و گردشگری بسیاری است که هر ساله گردشگران زیادی را از سراسر جهان و ایران به خود می‌بیند. شهر تهران دارای ۲۲ منطقه و ۱۲۲ ناحیه است و دو فرودگاه مهم امام خمینی و مهر آباد نیز در شهر تهران قرار دارند.
تاریخچه تهران
پیشینهٔ زندگی در تهران به دوران نوسنگی برمی‌گردد و کاوش‌های باستان‌شناسی صورت‌گرفته در تهران، منجر به کشف اسکلت‌های ۷۰۰۰ سالهٔ انسان و ابزارهای سنگی شده‌است. در اوایل سدهٔ هفتم، با ویرانی شهر ری(از کهن‌ترین شهرهای جهاناست که در گذشته «شیخ البلاد» می‌گفتند. تاریخ پیدایش ری به زمان اقوام آریایی می‌رسد. ری از تمام شهرهای ماد بزرگتر بود.ری در لغت به معنای شهر سلطنتی است. تاریخ سکونت در این شهر به ۸۰۰۰ سال پیش از میلاد برمی‌گردد.) و مهاجرت مردم آن به تهران، دانش تجارت، ساخت‌وساز و شهروندی مردم ری به تهران انتقال یافت و باعث پیشرفت آن شد. در دوران صفوی بسیار بر اهمیت تهران افزوده شد اما سرچشمهٔ شکوفایی و پیشرفت این شهر، به پایتختی آن برمی‌گردد. آقامحمدخان قاجار، بنیان‌گذار دودمان قاجار که پس از بارها تلاش برای تصرف تهران، بالاخره موفق به انجام این کار شده بود، در نوروز سال ۱۱۶۵، پس از سال‌ها جنگ با خاندان زند و مدعیان پادشاهی، تهران را پایتخت خواند. تبدیل شدن تهران از شهری معمولی به یک پایتخت مدرن، از دوران پهلوی شروع شد. در دوران پهلوی، امور کشوری در پایتخت متمرکز شد و شمار کارکنان دولتی در شهر به سرعت افزایش یافت؛ در این دوران، شهر تهران علاوه بر دو وظیفهٔ سیاسی و تجاری، وظیفهٔ اداری را نیز پذیرفت. با انقلاب ۱۳۵۷ و آغاز جنگ ایران و عراق، برای نزدیک به یک دهه توسعه‌ای در تهران صورت نگرفت و پس از پایان این دوره، توسعهٔ پایتخت ایران ادامه یافت و تهران به کانون پذیرش جمعیت در ایران تبدیل شد.
گفتنی است تهران در قدیم روستایی نسبتاً بزرگ بود که بین شهر بزرگ و معروف آن زمان، شهر ری و کوهپایه‌های البرز قرار داشت. نخستین بار نام آن در ذکر زندگینامهٔ ابوعبدالله حافظ تهرانی متولد ۱۸۴ خ. آمده‌است. پس از حملهٔ مغولان به ری و تخریب این شهر، تهران بیش از پیش رشد یافت و عدّه‌ای از اهالی آوارهٔ ری را نیز در خود جای داد و مساحتش در این دوران به ۱۰۶ هکتار رسیده بود
تهران و پادشاهان آن
تاریخچه تهران و شاه طهماسب صفوی
وقتی شاه طهماسب ازجنگ با ازبکان خسته بود وبه سمت پایتخت یعنی قزوین می رفت، با تعریفاتی که ازتهران شنیده بود، سری هم به آنجا زد. علت علاقه اش به این شهر، وجود آرامگاه “سیدهمزه” جدصفویان در شهر ری، بود. حملات مداوم راهزنان به آنجا…باعث شد که شاه طهماسب دستور دهد که حصاری با ۴ دروازه به نام های
- دروازه عبدالعظیم
- دروازه شمیران
- دروازه قزوین
- دروازه دولاب
بسازند که تا زمان ناصرالدین شاه دوام پیدا کرد. اقدام دیگر شاه طهماسب، ساخت بازار تهران بوده که تااکنون مرکز خرید تهران محسوب می شود.
تاریخ تهران در دوران شاه عباس
به دستور شاه عباس چنارهایی در تهران تحت عنوان “چهارباغ” کاشته شد به طوری که لقب “چنارستان” را به تهران دادند.
تهران و کریم خان زند دردوره ی زندیه
تهران در دوره زندیه خیلی مورد توجه نبود اما کریم خان، تهران را مرکز سپاه خود قرار داد برای مقابله با محمدحسن خان قاجار و تصمیم داشت آنجا را پایتخت خود کند؛ اما به دلایلی صرف نظرکرد.
تاریخچه تهران؛ آغامحمدخان قاجار
تهران درسال ۱۱۶۴شمسی (۱۲۰۰قمری) به عنوان پایتخت قاجار انتخاب شد؛ اما چون این دوره بیشتر به جنگ گذشت، اقدام مهمی درپایتخت رخ نداد بجز ساخت چندعمارت، کاروانسرا و ارگ شاهی.
تاریخچه تهران در زمان فتحعلی شاه قاجار
در زمان فتحعلی شاه، فرستادگان ناپلئون به ایران آمدند و توصیفاتی از این سفر ارائه دادند: مثلا درباره جمعیت، گفته اند که حدود سی هزار نفر بوده. آنها به “مسجدشاه” توجه خاصی داشته اند. ازجمله بناهایی که در زمان فتحعلی شاه ساخته شد عبارت است از: قصر لاله زار، برج نوش، اغشاه و کلیسای تاتووس که درجنوب ماکو، است.
تاریخ تهران و ناصرالدین شاه قاجار
بناهای فراوانی در این دوره ساخته شد و به علت وجود افرادی مثل امیرکبیر و تاسیس مدرسه “دارالفنون” و “شفاخانه ی دولتی” و کاخ صاحب قرانیه، پیشرفت عظیمی حاصل شد. همچنین خیابان لاله زار و ناصریه در این دوره ساخته شده است. از بناهای مهم این دوره، “شمس المعاره” اولین آسمان خراش تهران است! همچنین نهاد بلدیه برای تشکلات اداری شهر اولین بار در این دوره تشکیل شد.
البته باید به این نکته ظریف اشاره کنیم که بعداز سقوط صفویه، تهران به مدت پنج سال به دست افغان ها افتاده بود که خود مانعی بزرگ برسر پیشرفت فزاینده ی آن است.
تاریخچه تهران در دوره ی پهلوی
دردوره اول توسعه تهران همچنان ادامه داشت و با دستور رضاخان، دروازه هایی که در دوره شاه طهماسب ساخته شده بود، تخریب شد و تهران از نظر جغرافیایی گسترش پیداکرد و وسعت یافت. همچنین دانشگاه تهران و خیابان معروف ولیعصر درمرکز تهران کنونی نیز در زمان رضاخان ساخته شد. در این دوره به تدریج شرایطی فراهم شد تا مردم از سرتاسر ایران به تهران مهاجرت کنند و جمعیت به شکل عجیبی گسترش پیداکرد.
تهران امروزی
بعد از مرور تاریخچه تهران، نوبت به تهران ۱۴۰۰ رسید؛ تهران امروزی وسعتی به مساحت۶۱۵کیلومتر مربع دارد و بیست وهفتمین شهر بزرگ جهان به حساب می آید. جمعیت تهران طبق آخرین سرشماری که درسال ۱۳۹۵ صورت گرفت، بیش ۱۳میلیون نفر است. البته جمعیت تهران در صبح با شب متفاوت است. در ساعات اداری جمعیتی حدود ۷ میلیون در محل اشتغال خویش حضور پیدا می‌کنند و عصر به شهرها، شهرک‌ها و شهرهای جدید اطراف بازمی‌گردند.
شهرهای اطراف تهران شامل مازندران، قم، سمنان و البرز می شود. تهران کنونی دارای شانزده شهرستان و چهل وپنج شهر است و به ۲۲ منطقه تقسیم شده. بافعالیت صنعتی گسترده در تهران، از این شهر به عنوان کانون اقتصادی ایران یاد می شود.
شهرداران تهران
شهردار کنونی تهران، آقای “علیرضازاکانی”است. ایشان متولد اسفند سال۱۳۴۶ و عضوهیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران است که با روی کارآمدن رئیس جمهور “رئیسی” ایشان هم به منصب شهردار انتقال یافت. ساختمان کنونی شهرداری تهران در خیابان بهشت در نزدیکی پارک لاله است. شخصیت‌های سیاسی مهمی در طول دوره پس از انقلاب شهردار تهران بوده اند مانند : غلامحسین کرباسچی، محسن هاشمی، محمود احمدی نژاد، سردار قالیباف.
به دلیل مرکزیت و اهمیت سیاسی، اقتصادی ،پیشرفت زیادی در این شهر صورت گرفته و مدام در حال به روزرسانی است. به طوری که باگشتی کوتاه در سطح شهر متوجه آسمان خراش ها، پاساژها و مراکز خرید بزرگ و مدرن، رستوران های زنجیره ای و شعبات برندهای مطرح…خواهید شد. علاوه این به دلیل قدمت تقریبا طولانی و مهم آن، حتی گذشته ی این شهر نیز شما را جذب خواهد کرد.
تاریخچه حمل و نقل در تهران
با مرور تاریخچه تهران قدیم، در تهران نیز مانند سایر شهرها از چهارپایان و کالسکه برای رفت و آمد در تهران استفاده می‌شد؛ اما اولین وسیله به اصطلاح ساخته دست بشر که وارد ایران شد، قطاری بود که در بین عوام به ماشین دودی شناخته می‌شد. ماشین دودی در زمان ناصرالدین شاه توسط یک شرکت بلژیکی در ایران ساخته شد و حرم شاه عبدالعظیم حسنی(شهر ری امروزی) را به دروازه خراسان متصل می‌کرد. این وسیله در ایران طرفداری پیدا نکرد و به سرعت از تهران خارج شد؛
بر خلاف ماشین دودی با ورود اولین اتومبیل به تهران، اقبال عمومی برای آن شکل گرفت و خودروهای متنوعی وارد بازار شد که بیشتر مورد استفاده شاهزادگان، درباریان، تجار و افراد متمول جامعه قرار گرفت.
امروزه بیش از ۱۹میلیون سفردرون شهری در سطح تهران صورت می گیرد!به دلیل افزایش پرسرعت و غیرقابل کنترل جمعیت ،این شهر بامسائلی از جمله آلودگی دست و پنجه نرم می کند که برای کنترل آن هم اکنون برنامه هایی در دست اجرا است.
یکی از این برنامه ها، “تهران من” است. بااستفاده از این برنامه،تهرانی ها می توانند از اخبار شهر از جمله:تغییرساعت طرح ترافیک،نحوه ی پرداخت عوارض ومالیات، مشاهده تصاویری که توسط دوربین های مدار بسته ثبت شده، سامانه ی ملاقات مردمی و ثبت درخواست های مردمی، سامانه ی حمل ونقل باروکالا، سامانه ی پلاک ایمن و از این قبیل مسائل شهروندی خواهند شد. برای استفاده از این برنامه هم می توان به درگاه اینترنتی و یا اپلیکشین آن مراجعه کرد.
آب و هوا تهران
شهر تهران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص دارای آب‌و‌هوایی چهارفصل میباشد. نواحی شمال تهران به دلیل نزدیک بودن به کوهستان، آب‌و‌هوایی کوهستانی دارد اما بیشتر مناطق جنوبی تهران، آب‌وهوای گرم و خشک دارد. به طورکلی آب‌وهوای تهران نیمه خشک است و بیشترین بارش‌های فصلی آن در زمستان است.
جاهای دیدنی تهران
شهر تهران یکی از شهرهای تاریخی ایران است و از حدود ۲۰۰ سال قبل به عنوان پایتخت قاجاریه انتخاب شده است. آثار تاریخی و سیاسی متعلق به دوران پهلوی و قاجار شامل کاخ گلستان، سعدآباد و نیاوران هستند که در زمان حکومت‌های گذشته در تهران ساخته شده‌اند. کاخ گلستان جزو فهرست ثبت شده ایران در لیست یونسکو است. این کاخ زیبا در نزدیکی بازار تهران قرار دارد.
مجموعه فرهنگی و تاریخی نیاوران نیز شامل‌های کاخ‌ها و موزه‌های متعددی است که برای یک بازدید خانوادگی انتخاب عالی میباشد. عمارت مسعودیه، سردر باغ ملی، برج آزادی، میدان حسن آباد، امامزاده صالح در تجریش، حرم‌عبدالعظیم‌حسنی در شهرری، مدرسه دارالفنون، موزه و کتابخانه ملک از دیگر جاهای تاریخی و دیدنی تهران هستند.
ریشه نام تهران
در مورد نام تهران چندین نظریه وجود دارد یکی از نظریه‌های که در مورد ریشه نام تهران داده شده این است که در گذشته گروهی از خاندان طاهری خراسان به دلیل کمبود آب به سمت محل کنونی تهران کوچ می‌کنند چرا که در آن زمان تهران روستایی خوش آب و هوا در شمال شهر ری بود. با استقرار طاهریان در این روستا نام آن به طاهران و بعدها به طهران تغییر پیدا کرد. گروهی دیگر معتقدند از بخاطر اینکه هسته اولیه روستای تهران در پایه کوه شکل گرفته، در آن زمان لقب تهِ ران به معنی انتهای ران کوه به آن داده شده و به مرور زمان از ته ران به تهران تبدیل شده است. نظریه آخر در مورد ریشه یابی نام تهران عنوان می کند که در اصل تهران به صورت گِهران بوده که گه در معنای گرم وران در معنی جا به کار گرفته شده است. به مرور زمان گهران در گویش‌های مختلف به تهران تبدیل شد.
فرضیه ی دیگر است کسی که تهران را آباد کرده نامش “تیرداد” بوده ونام این منطقه را “تیران” گذاشته که بعدها به تهران تغییر پیدا کرده است.
فرهنگ
تهران بزرگترین شهر فارسی زبان جهان است. ۹۸ درصد تهرانی‌ها زبان فارسی را می‌فهمند و ۱۰ درصد از آنها توان گفتگو به حداقل یکی از زبان‌های رایج جهان را دارند. اقوام مختلف از جمله فارس ، ترک ،شمالی ، کرد و لر و … در این شهر کنار هم زندگی می کنند. همچنین درصد زیادی از مهاجران افغانستان، پاکستان و عراق در شهر تهران ساکن هستند. لهجه تهرانی، در گذشته گویش خاص مردم تهران بود که در طول زمان کم رنگ شد و تغییراتی پیدا کرد. لهجهٔ تهرانی به شکل کنونی از زمان قاجار به وجود آمده و با لهجه اهالی بومی تهران تفاوت دارد. لهجه قدیم تهرانی هنوز هم در مناطقی مانند شمیران و دماوند وجود دارد. هرچند که در معرض فراموشی است.
صنایع دستی و سوغات تهران
آلوچه و لواشک‌های دربند به عنوان خوشمزه‌ترین سوغات تهران و کشمش و انگور مرغوب شهریار که در باغ‌های این شهرستان کاشته می‌شود از سوغاتی‌های شهر تهران هستند. اگر گذرتان به شهرری و حرم عبدالعظیم حسنی افتاد، سوهان تهران در بازارهای اطراف حرم برای خرید در دسترس قرار دارد. گلاج فیروزکوه یکی از نان‌های سنتی عشایر فیروز کوه است که به عنوان سوغات می‌توان از فیروزکوه تهیه کرد.
دوغ آبعلی تهران نیز قدمتی تاریخی و طعم بیادماندنی و خاطره‌انگیز دارد. این دوغ بیشتر در آبعلی در جاده هراز قابل تهیه است که خیال شما را بابت اصل بودن آن راحت می‌کند. سیب دماوند نیز یکی از خوشمزه‌ترین سیب‌های ایران است که انواع سیب شمیرانی، گلاب، شفیع آباد، عباسی، قندک و چند نوع دیگر دارد و به عنوان سوغات تهران ارزش خرید دارد.
صنایع دستی معروف و شناخته شده شهر تهران شامل شیشه‌گری و تراش شیشه، تابلو فرش‌های ارزنده، جاجیم، نقاشی روی چرم، سفال، رودوزی، ورنی بافی و چاپ باتیک است. اگر قصد خرید صنایع دستی شهر تهران را دارید میتوانید به پاساژ پروانه یا جمعه‌بازار تهران (چهارراه استانبول)، بازار تجریش، خیابان استاد‌نجات‌الهی (مرکز فروش صنایع دستی در تهران)، مراکز فروش عتیقه خیابان منوچهری و دیگر مراکز خرید تهران مراجعه کنید.
غذاهای سنتی تهران
معروف‌ترین غذاهای سنتی شهر تهران دمپختک، اشکنه، سرگنجشکی و خورش‌های خوشمزه و رنگارنگ هستند. البته این غذاها بیشتر در خانه تهرانی‌ها پخته می‌شوند و نمی‌توان آنها را در رستوران‌های شهر تهران پیدا کرد. از دیگر غذاهای سنتی شهر تهران خورش قیمه، خورش قورمه‌سبزی ، آش رشته، آش شله قلمکار، آبگوشت آجیل، کوفته دست به گردن، هفت رنگ پلو، ته چین فیروزکوهی، لوبیاپلو، والک پلو، دمی بلغور جو، دمپختک باقالی، اشکنه اسفناج و آب جوجه هستند که بسیاری از این غذاها دیگر پخته نمی‌شوند.
معرفی پارک‌های معروف تهران
در تهران پارک‌ها، بوستان‌ها و فضای سبز در تمام شهر وجود دارد . مانند پارک جنگلی لویزان در شمال شرق، پارک آب و آتش، پارک طالقانی، پارک چیتگر، بوستان جوانمردان، بوستان الهام و در غرب تهران و…. که در ادامه به معرفی و تاریخچه پارک‌های معروف تهران می‌پردازیم.
- پارک ملت
- پارک ساعی
- پارک جمشیدیه
- بوستان باغ ایرانی
- پارک لاله
اگر در تهران به دنبال تفریح و استراحت هستید، میتوانید به پارک های بزرگ و معروف تهران هم سری بزنید.
تاریخچه حرم امام زاده صالح(ع) در تجریش تهران
امام زاده صالح(ع) فرزند امام موسی کاظم و برادر امام رضا علیهما سلام میباشد که در ری تهران ساکن بوده و در تجریش به شهادت رسیدند. واقع در ضلع جنوب شرقی تجریش، محل گردشگری برای بسیاری از کسانی است که برای اولین بار به تهران می آیند. کاشی کاری و معماری زیبای آن برای همه بسیار جذاب است. در صحن این حرم، مقبره الشهدای کوچکی است که سرشار از انرژی مثبت است. همچنین حوض زیبایی در وسط صحن خودنمایی می کند. شما به راحتی می توانید با مترو یا بی آرتی و یا حتی ماشین شخصی از اینجا دیدن کنید.
تاریخچه حرم عبدالعظیم حسنی(ع) در شهرری
عبدالعظیم حسنی یا شاه عبدالعظیم از نوادگان امام دوم شیعیان، حسن بن علی است که در شهر ری (حرم شاه عبدالعظیم) دفن شده‌است. کنیه وی ابوالقاسم و ابوالفتح است.
عبدالعظیم از نوادگان حسن بن علی و از افراد برجسته مکتب هادی بود. از قول ابوحمّاد رازی نقل شده‌است که هادی از او خواسته‌است هر سؤالی در ناحیه اش پیش آید از عبدالعظیم حسنی بپرسد. در حدیث مفصل دیگری که در امالی صدوق نقل شده‌است، عبدالعظیم عقیده خود در امور دینی را به هادی عرضه کرد و مورد تأیید او قرار گرفت. عبدالعظیم تحت فشار حکومت عباسی به ری گریخت و در خانهٔ یکی از شیعیان ساکن شد و شب روز را به زهد و عبادت می‌پرداخت تا اینکه پس از چند روز بیماری از دنیا رفت. شیعیان ری تشییع جنازه باشکوهی برایش برگزار کردند و مقبره بزرگی برایش بنا نمودند.
حرم شاه‌عبدالعظیم محل دفن عبدالعظیم حسنی است که در شهر ری (در جنوب تهران) قرار دارد. این آرامگاه مربوط به دوره ایلخانی - دوره صفوی - دوره قاجار است. این اثر در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۳۴ با شمارهٔ ثبت ۴۰۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
انتهای پیام/