هالووین تهرانی؛ جشنی بیگانه با فرهنگ ایرانی
به گزارش گروه فرهنگ پایگاه خبری تحلیلی «تهران پرس»؛ با نزدیک شدن به شب ۳۱ اکتبر، در برخی مناطق پایتخت، فروشگاهها و کافهها با ماسکهای ترسناک، کدوهای تزئینی و لباسهای تیرهرنگ تزئین میشوند؛ نشانههایی از مراسم هالووین که در اصل ریشهای مسیحی و غربی دارد و با مفاهیمی، چون «ارواح»، «مرگ» و «دنیای پس از مرگ» پیوند خورده است. با این حال، ورود نمادهای آن به فضاهای عمومی و مجازی ایران، پرسشهایی را درباره چرایی و پیامدهای فرهنگی این پدیده به وجود آورده است.
تقویت هویت فرهنگی به جای تقلید از فرهنگ بیگانه
مهدی نیکفرجام، پژوهشگر جامعهشناسی فرهنگی در گفتگو با خبرنگار ما، عنوان کرد:معتقدم که استقبال از هالووین بیش از آنکه نشانهی علاقه به فرهنگ غرب باشد، نشانهی کمتوجهی به الگوهای شاد زیستن در جامعه خودمان است.
نیک فرجام اظهار داشت:«در جامعه ما آیینهای اصیل و شاد بسیاری وجود دارد؛ از شب یلدا و نوروز گرفته تا جشنهای سنتی محلی. اما چون برای نسل جدید کمتر بازتعریف شدهاند، جوانان به سراغ الگوهای بیرونی میروند. وقتی شادی در قالبهای بومی پاسخ داده نشود، طبیعی است که نسل جدید به سمت آیینهای جهانی و غیرایرانی کشیده شود.»
او با تأکید بر اینکه هالووین برخلاف ظاهر رنگارنگش، با مضامین ترس، ارواح و حتی خشونت آمیخته است، افزود: «این نمادها با فرهنگ ایرانی که بر پایهی روشنایی، مهربانی و احترام به زندگی استوار است، همخوانی ندارد. به جای تقلید از جشنهای بیگانه، باید برای بازآفرینی آیینهای ایرانی و تقویت هویت فرهنگی خودمان تلاش کنیم.»
پایبندی به فرهنگ ایرانی در برگزاری جشنها
در همین رابطه، ناهید فاضلی، یکی از شهروندان تهرانی و مادر دو فرزند نوجوان، در گفتگو با خبرنگار تهران پرس میگوید:«من مخالف شادی و تفریح نیستم، اما وقتی میبینم بچهها با لباسهای ترسناک و ماسکهای عجیب در فضای مجازی عکس میگذارند، نگرانم. ما خودمان شب یلدا و چهارشنبهسوری داریم که هم شادیبخش است و هم ریشه در تاریخ و خانواده دارد. اگر این جشنها درست و جذاب برگزار شوند، دیگر نیازی به تقلید از فرهنگهای دیگر نیست.»
بر اساس آمارهای غیررسمی، طی چند سال اخیر، برگزاری جشنهای هالووین در برخی کافیشاپها، فروشگاهها و حتی مدارس غیرانتفاعی افزایش یافته است؛ در حالی که بسیاری از نهادهای فرهنگی بر لزوم نظارت و هدایت چنین رویدادهایی تأکید دارند.
در پایان باید گفت که جامعه ایرانی، با میراثی غنی از آئینها و جشنهای ملی و مذهبی، نیازی به وام گرفتن از نمادهای بیگانه ندارد. اگر مدیران فرهنگی، خانوادهها و رسانهها بتوانند مفهوم شادی را در قالبهای بومی و ارزشمدار بازتعریف کنند، جوانان نیز شادی را در سایهی هویت ایرانی و اسلامی تجربه خواهند کرد، نه در تقلید از فرهنگهایی که با زیست اجتماعی ما همخوانی ندارند.
انتهای خبر/