به گزارش «تهران پرس»؛ در سال‌های اخیر، مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا همواره یکی از موضوعات حساس و تعیین‌کننده در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است. این گفتگوها، که با هدف کاهش تنش‌ها، لغو تحریم‌ها و بازگشت به توافقات گذشته انجام می‌شود، همواره با واکنش‌های مختلفی از سوی مقامات رسمی، تحلیل‌گران و افکار عمومی همراه بوده است. در این میان، موضع رهبر معظم انقلاب اسلامی نسبت به این مذاکرات، به‌عنوان یکی از ارکان اصلی سیاست‌گذاری کلان کشور، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.پنجمین دور مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا در رم برگزار شد. این مذاکرات با میانجی‌گری عمان و در سفارت این کشور در رم انجام گردید.
مواضع طرفین
ایران: بر حق خود برای غنی‌سازی اورانیوم تأکید دارد و توقف کامل آن را غیرقابل قبول می‌داند. وزیر امور خارجه ایران، عباس عراقچی، اعلام کرده است که بدون غنی‌سازی، توافقی وجود نخواهد داشت.
رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در سخنرانی اخیر خود در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۴، نسبت به موفقیت مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا ابراز تردید کردند. ایشان با اشاره به مذاکرات غیرمستقیم در دوران ریاست‌جمهوری شهید ابراهیم رئیسی که بدون نتیجه باقی ماند، اظهار داشتند: «حالا هم گمان نمی‌کنیم به نتیجه برسد و نمی‌دانیم چه خواهد شد».
در ادامه، رهبر انقلاب به اظهارات مقامات آمریکایی درباره عدم اجازه به ایران برای غنی‌سازی اورانیوم واکنش نشان دادند و تأکید کردند: «اینکه بگویند به ایران اجازه غنی‌سازی نمی‌دهیم، غلط زیادی است؛ جمهوری اسلامی منتظر اجازه این و آن نیست»
همچنین، ایشان هشدار دادند که طرف آمریکایی باید از یاوه‌گویی پرهیز کند و تأکید کردند که جمهوری اسلامی ایران در دفاع از حقوق هسته‌ای خود قاطع است. ب]این بیانات نشان‌دهنده موضع قاطع و تردیدآمیز رهبر انقلاب نسبت به روند و نتایج مذاکرات هسته‌ای با آمریکا است.
آمریکا: خواستار توقف کامل برنامه غنی‌سازی ایران است و این موضوع را شرط اصلی برای لغو تحریم‌ها می‌داند. رئیس‌جمهور ترامپ نیز هشدار داده است که در صورت شکست دیپلماسی، گزینه نظامی را منتفی نمی‌داند.
نقاط اختلاف
غنی‌سازی اورانیوم: اصلی‌ترین مانع در مذاکرات است. آمریکا خواستار توقف کامل آن است، در حالی که ایران بر ادامه آن برای مقاصد صلح‌آمیز تأکید دارد.
تحریم‌ها: ایران خواهان لغو کامل تحریم‌ها و دریافت تضمین‌هایی برای عدم خروج مجدد آمریکا از توافق است.
تهدیدات نظامی: اسرائیل تهدید به حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران کرده است، و ایران نیز هشدار داده است که در صورت چنین حمله‌ای، آمریکا مسئول عواقب آن خواهد بود.
چشم‌انداز مذاکرات:با توجه به مواضع سخت‌گیرانه هر دو طرف و نبود انعطاف‌پذیری کافی، رسیدن به توافق در کوتاه‌مدت دشوار به نظر می‌رسد. با این حال، فشار‌های اقتصادی بر ایران و تمایل آمریکا برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها ممکن است زمینه‌ساز پیشرفت‌هایی در مذاکرات آینده باشد.
در حال حاضر، نتیجه مذاکرات نامشخص است و بستگی به میزان تمایل طرفین برای سازش و یافتن راه‌حل‌های میانه دارد.
نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا بستگی زیادی به چند عامل کلیدی دارد:
۱. اراده سیاسی دو طرف: اگر هر دو کشور به‌دنبال کاهش تنش و حل مسائل از طریق دیپلماسی باشند، احتمال موفقیت بالاتر است. گاهی تغییر دولت‌ها در آمریکا یا تغییر سیاست‌ها در ایران می‌تواند روند مذاکرات را تسریع یا متوقف کند.
۲. مسائل مورد مذاکره: اگر موضوعات صرفاً در چارچوب توافق هسته‌ای (برجام) باشد، سابقه‌ای از توافق وجود دارد که می‌تواند راه را هموار کند. اما اگر مسائل منطقه‌ای، برنامه موشکی و حقوق بشر هم مطرح شوند، کار پیچیده‌تر می‌شود.
۳. فشار‌های داخلی و خارجی: هر دو کشور با فشار‌های داخلی (مثلاً از سوی مخالفان سیاسی) و خارجی (مثلاً اسرائیل، عربستان یا کنگره آمریکا) مواجه‌اند که می‌تواند روند مذاکرات را تحت تأثیر قرار دهد.
۴. نقش میانجی‌ها: کشور‌هایی مانند عمان، قطر، یا اتحادیه اروپا نقش مهمی در تسهیل ارتباط و کاهش تنش دارند.
شنبه‌های شیشه‌ای!
علیرضا مهدیه کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی تهران پرس گفت: مذاکرات ایران و آمریکا سال‌هاست که ادامه دارد و چه مستقیم و چه غیرمستقیم، نتایجی نداشته و داشته و می‌رود که در تفاهمی دیگر، به نتیجه‌ای دیگر برسد ..
نتیجه‌ای که شاید بتواند بر همه تعاملات و توافقات قبلی چیره شود و این همه سرمایه، فرصت، ذخایر و منابع ملی را از خطر نیستی برهاند و ایران را وارد جریان عادی تبادلات جهانی نماید ..
تبادلاتی که با تحریم‌های آن سو و این سو، به‌هم ریختند و هرآنچه می‌شد بهتر و بیشتر ساخت را نابود کرده و کشور را از جریان معمول دنیا خارج نمودند ..
جریانی که قرار است در شنبه یا یکشنبه و یا چند شنبه‌ای دیگر بررسی و باز هم بازرسی شود تا بشود ایران را به عضوی معمولی در عالم تبدیل کرد ..
اینکه یک ایرانی حقیقی یا حقوقی بتواند کار و زندگی عادی داشته باشد، توقع غیرعادی نیست و حق است که بشود در جهان سرعتی امروز، حرکت داشت و متحرک ماند
باشد که این شنبه‌ها و چند شنبه‌ها، شیشه‌ای نباشند و باز هم نشکنند و نریزند و بر جام وطن، فرجام و سرانجامی بهتر و پایدارتر دیده شود و حیاتی ساده، اما شبیه به همه، نصیب ایران و ایرانی گردد!
خواسته ما آرامش، ثبات و امکان تأمین معیشت است
شادی رضایی درگفتگو با خبرنگاراقتصادی تهران پرس گفت:«مردم عادی زمانی احساس می‌کنند مذاکرات میان ایران و آمریکا به نتیجه رسیده که تأثیر آن را در زندگی روزمره خود، به‌ویژه در ثبات قیمت‌ها و کاهش نرخ ارز، مشاهده کنند. با وجود سال‌ها مذاکره، وضعیت اقتصادی برای بسیاری دشوارتر شده است. انتظار داریم که این دور از مذاکرات به نتایج ملموس و پایدار منجر شود، چراکه تحمل شرایط فعلی برای عموم مردم بسیار سخت شده است. خواسته ما نه تنش و درگیری، بلکه آرامش، ثبات و امکان تأمین معیشت است.»
براساس این گزارش، با توجه به اظهارات اخیر رهبر انقلاب اسلامی، می‌توان دریافت که نگاه حاکم بر عالی‌ترین سطح تصمیم‌گیری در کشور نسبت به مذاکرات با آمریکا توأم با تردید و احتیاط است. تأکید ایشان بر حفظ حقوق هسته‌ای کشور و عدم پذیرش هرگونه فشار یا شرط‌گذاری از سوی طرف‌های غربی، نشان می‌دهد که ادامه مذاکرات تنها در صورتی می‌تواند به نتیجه برسد که همراه با احترام متقابل و پرهیز از زیاده‌خواهی باشد. در این چارچوب، مسیر دیپلماسی همچنان باز است، اما موفقیت آن مستلزم واقع‌گرایی، صداقت و اراده سیاسی جدی از سوی همه طرف‌ها خواهد بود.
در مجموع، رسیدن به نتیجه ممکن است، اما زمان‌بر، پیچیده و وابسته به شرایط متغیر است.
انتهای خبر/