به گزارش گروه جامعه پایگاه خبری تحلیلی «تهران پرس»، در کوچه‌های باریک و پرهیاهوی جنوب تهران، جایی که زندگی با همه سادگی و صمیمیتش جریان دارد، معضلی کوچک اما آزاردهنده آرامش ساکنان را به هم زده است: برچسب‌های تبلیغاتی که با رنگ‌های تند، شماره‌های تلفن ناشناس و عناوین اغراق‌آمیز، دیوارهای خانه‌ها، درب‌های منازل و حتی پایه‌های چراغ برق را اشغال کرده‌اند. این پدیده، به‌ویژه در مناطق ۱۶، ۱۷، ۱۸ و ۱۹، در محله‌هایی مانند یاخچی‌آباد، عبدل‌آباد، خانی‌آباد، یافت‌آباد و نازی‌آباد، به مشکلی روزمره تبدیل شده که نه‌تنها چهره شهر را مخدوش کرده، بلکه صبر و تحمل شهروندان را نیز به چالش کشیده است.
محمد احمدی، ساکن محله یاخچی‌آباد، با خستگی و کلافگی از این وضعیت به تهران پرس می‌گوید: هر روز صبح که از خانه بیرون می‌آیم، با برچسب‌های جدید روی درب منزل یا دیوار کوچه مواجه می‌شوم. پاک کردنشان ساعت‌ها وقت می‌خواهد و هزینه‌بر است. چرا هیچ‌کس جلوی این کار را نمی‌گیرد؟
مریم مهربانی، شهروند محله عبدل‌آباد در منطقه ۱۹، نیز با ناراحتی می‌افزاید: این برچسب‌ها فقط دیوارها را کثیف نمی‌کنند؛ حس ناامنی به آدم می‌دهند. وقتی شماره‌های ناشناس روی درب خانه‌ات می‌بینی، انگار کسی بدون اجازه وارد حریم خصوصی‌ات شده است.
ریشه‌های یک معضل شهری
مناطق جنوبی تهران، با بافت مسکونی متراکم، جمعیت بالا و چالش‌های زیرساختی مانند گرفتگی لوله‌ها و مشکلات فاضلاب، به هدفی آسان برای تبلیغ‌کنندگان خدمات تأسیساتی تبدیل شده‌اند. محله‌هایی مانند یاخچی‌آباد، عبدل‌آباد و خانی‌آباد، که گاه‌وبیگاه با چنین مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بیش از سایر نقاط شهر در معرض این نوع تبلیغات غیرمجاز قرار دارند. برچسب‌های تبلیغاتی خدمات لوله‌بازکنی، تخلیه چاه و تعمیرات تأسیساتی، با چسب‌های قوی و طراحی‌های جلب‌توجه، به هر سطحی می‌چسبند: از درب‌های فلزی منازل گرفته تا دیوارهای تازه‌رنگ‌شده، تابلوهای شهری و حتی تنه درختان.
این برچسب‌ها، که اغلب با عباراتی مانند «لوله‌بازکنی فوری» یا «تخلیه چاه شبانه‌روزی» همراهند، به دلیل رنگ‌های تند و اندازه‌های کوچکشان به‌سرعت توجه عابران را جلب می‌کنند. اما همین ویژگی باعث شده که به شدت در منظر شهری اختلال ایجاد کنند. پاک کردن این برچسب‌ها، به دلیل چسب‌های مقاومشان، کاری دشوار است. بسیاری از شهروندان مجبورند از حلال‌های شیمیایی استفاده کنند یا دیوارهای خود را دوباره رنگ‌آمیزی کنند، که هزینه‌ای غیرمنتظره به آن‌ها تحمیل می‌کند.
محمد احمدی در این‌باره می‌گوید: یک‌بار برای پاک کردن این برچسب‌ها، کل دیوار حیاط را رنگ زدم. هزینه رنگ و کارگر دادم، اما فقط یک هفته طول کشید تا دوباره پر شود از این کاغذهای مزاحم. انگار داریم با یک دشمن نامرئی می‌جنگیم.
پیامدهای اجتماعی و روانی
این برچسب‌ها فراتر از یک مشکل ظاهری هستند؛ آن‌ها تأثیرات عمیقی بر زندگی روزمره و روان شهروندان دارند. بسیاری از ساکنان جنوب تهران معتقدند که این تبلیغات غیرمجاز به حس ناامنی در محله‌ها دامن می‌زند. مریم مهربانی با نگرانی می‌گوید: وقتی می‌بینم شماره تلفنی روی دیوار خانه‌ام چسبانده شده، نمی‌دانم این آدم کیست و چرا این‌قدر راحت به درب خانه‌ام نزدیک شده. این حس بدی است، انگار حریمت را نقض کرده‌اند.
این احساس ناامنی به‌ویژه در محله‌های پرجمعیت و کم‌برخوردار جنوب تهران، که با چالش‌های متعدد دیگری نیز روبه‌رو هستند، تشدید می‌شود. برخی شهروندان حتی نگرانند که این شماره‌های ناشناس ممکن است متعلق به افرادی با نیت‌های سوء باشند، هرچند این نگرانی هنوز به‌صورت رسمی تأیید نشده است.
علاوه بر این، این معضل به اعتماد عمومی به نهادهای شهری آسیب می‌رساند. وقتی شهروندان می‌بینند که سال‌هاست این مشکل ادامه دارد و هیچ اقدام مؤثری برای حل آن انجام نشده، احساس می‌کنند که مدیریت شهری به دغدغه‌هایشان بی‌توجه است. این موضوع می‌تواند به کاهش مشارکت اجتماعی و افزایش نارضایتی عمومی منجر شود.
نقش کم‌رنگ نهادهای مسئول
یکی از اصلی‌ترین انتقادات شهروندان، کم‌کاری نهادهای مسئول، به‌ویژه شهرداری تهران، در برخورد با این پدیده است. سامانه‌های شکایات شهری مانند ۱۳۷ و ۱۸۸۸ برای ثبت مشکلات شهروندان طراحی شده‌اند، اما به گفته ساکنان، این سامانه‌ها اغلب پاسخگوی حجم بالای شکایات نیستند یا پیگیری‌هایشان نتیجه ملموسی ندارد.
محمد احمدی با اشاره به تجربه خود می‌گوید: چندین بار با ۱۳۷ تماس گرفتم و گزارش دادم، اما هیچ اتفاقی نیفتاد. یک‌بار مأمور شهرداری گفت که این موضوع در اولویت نیست. اگر زیبایی شهر و آرامش ما اولویت نیست، پس چه چیزی اولویت دارد؟
بر اساس قوانین شهری، نصب هرگونه تبلیغات بدون مجوز در اماکن عمومی تخلف محسوب می‌شود و متخلفان باید جریمه شوند. با این حال، به نظر می‌رسد نظارت کافی در این زمینه وجود ندارد. برخی کارشناسان معتقدند که بخشی از مشکل به نبود هماهنگی بین نهادهای مختلف شهری برمی‌گردد. برای مثال، در حالی که شهرداری مسئول پاکسازی شهر است، شناسایی و برخورد با متخلفان ممکن است به همکاری نیروی انتظامی یا دیگر نهادها نیاز داشته باشد.
راهکارهای پیشنهادی برای مهار معضل
برای مقابله با این مشکل، راهکارهای متعددی از سوی شهروندان، کارشناسان و حتی برخی مسئولان محلی مطرح شده است:
1. نظارت و جریمه‌های سنگین: نهادهای شهری باید با گشت‌های منظم و شناسایی افرادی که این برچسب‌ها را نصب می‌کنند، برخورد قاطع‌تری داشته باشند. جریمه‌های سنگین می‌تواند اثر بازدارنده‌ای قوی ایجاد کند.
2. ایجاد فضاهای تبلیغاتی مجاز: شهرداری می‌تواند تابلوهای تبلیغاتی محلی در محله‌ها نصب کند تا کسب‌وکارهای کوچک، مانند خدمات تأسیساتی، بتوانند به‌صورت قانونی تبلیغات خود را نمایش دهند.
3. مشارکت شهروندان: تشویق ساکنان به گزارش تخلفات از طریق سامانه‌های شهری یا اپلیکیشن‌های موبایلی می‌تواند به شناسایی سریع‌تر متخلفان کمک کند.
4. استفاده از فناوری: نصب دوربین‌های نظارتی در نقاط پرتخلف و استفاده از فناوری برای ردیابی افرادی که این برچسب‌ها را نصب می‌کنند، می‌تواند راه‌حلی مدرن برای این مشکل باشد.
5. آموزش و فرهنگ‌سازی: آگاه‌سازی عمومی درباره تأثیرات منفی این نوع تبلیغات و تشویق کسب‌وکارها به استفاده از روش‌های قانونی تبلیغ می‌تواند به کاهش این پدیده کمک کند.
تجربه‌های دیگر شهرها
هرچند این مشکل در جنوب تهران شدت بیشتری دارد، اما پدیده تبلیغات غیرمجاز در دیگر شهرهای ایران و حتی جهان نیز دیده شده است. برای مثال، در برخی شهرهای اروپایی، مانند برلین، شهرداری‌ها با نصب تابلوهای تبلیغاتی رایگان در محله‌ها و جریمه‌های سنگین برای تبلیغات غیرمجاز، توانسته‌اند این معضل را تا حد زیادی کنترل کنند. در ایران نیز برخی شهرها، مانند اصفهان، با ایجاد فضاهای مشخص برای تبلیغات محلی، گام‌هایی در این جهت برداشته‌اند.
این تجربه‌ها نشان می‌دهد که با برنامه‌ریزی دقیق و همکاری بین نهادهای مختلف، می‌توان این مشکل را مهار کرد. جنوب تهران، با توجه به ویژگی‌های خاص خود، به راه‌حل‌هایی متناسب با شرایطش نیاز دارد، اما استفاده از تجربه‌های موفق دیگر شهرها می‌تواند نقطه شروعی برای تغییر باشد.
ضرورت اقدام فوری
برچسب‌های تبلیغاتی در مناطق ۱۶، ۱۷، ۱۸ و ۱۹ تهران دیگر فقط یک مشکل ظاهری نیستند؛ آن‌ها به عاملی برای کاهش کیفیت زندگی، مخدوش شدن زیبایی شهر و حتی ایجاد حس ناامنی تبدیل شده‌اند. صدای اعتراض شهروندانی مانند محمد احمدی و مریم مهربانی، که از تکرار مداوم این معضل به ستوه آمده‌اند، نشان‌دهنده عمق نارضایتی عمومی است.
مدیریت شهری، به‌ویژه شهرداری تهران، باید با نگاهی جدی‌تر به این موضوع، راه‌حل‌هایی پایدار و مؤثر ارائه دهد. بی‌توجهی به این معضل می‌تواند نارضایتی عمومی را تشدید کند و به مشکلات اجتماعی و شهری بزرگ‌تری منجر شود. جنوب تهران، با مردمانی سخت‌کوش و محله‌هایی پر از زندگی، شایسته شهری پاکیزه و دیوارهایی عاری از این برچسب‌های مزاحم است.
انتهای خبر/