به گزارش خبرنگار «تهران پرس»؛ تهران، به عنوان پایتخت ایران و یکی از بزرگ‌ترین کلان‌شهر‌های خاورمیانه، در سال‌های اخیر با بحران‌های جدی در حوزه مدیریت آب و برق روبه‌رو بوده است. قطعی‌های مکرر، افت فشار، مصرف بی‌رویه و مشکلات زیرساختی، زندگی میلیون‌ها شهروند تهرانی را تحت تأثیر قرار داده است.
بحران آب در تهران؛ مصرف بالا، منابع محدود
تهران با جمعیتی حدود ۱۴ میلیون نفر، یکی از پرمصرف‌ترین شهر‌های ایران از نظر منابع آبی است. اما محدودیت‌های منابع آب، تغییرات اقلیمی، خشکسالی‌های پیاپی و سوءمدیریت در توزیع و مصرف، تهران را با بحران کم‌آبی مواجه کرده است. در برخی مناطق، افت فشار آب در تابستان به امری عادی تبدیل شده و ساکنان مجبورند برای تأمین آب، به مخازن خانگی متوسل شوند.
دلایل اصلی بحران آب در تهران
مصرف بی‌رویه و فرهنگ نادرست مصرف: میانگین مصرف آب در تهران به ازای هر نفر بیش از ۲۵۰ لیتر در روز است، در حالی که استاندارد جهانی حدود ۱۵۰ لیتر است.
فرسودگی شبکه توزیع: طبق آمار، حدود ۳۰ درصد آب شرب تهران در مسیر توزیع هدر می‌رود که ناشی از نشت لوله‌های فرسوده و عدم نگهداری مناسب است.
توسعه بی‌رویه و افزایش جمعیت: رشد سریع شهرنشینی و افزایش ساختمان‌های بلندمرتبه، فشار مضاعفی بر سیستم تأمین آب وارد کرده است.
مدیریت نامناسب منابع آب: وابستگی بیش از حد تهران به سد‌ها و عدم سرمایه‌گذاری کافی در پروژه‌های بازیافت و ذخیره‌سازی آب.
قطعی‌های برق؛ مشکل زیرساختی یا سوءمدیریت؟
قطعی‌های مکرر برق، به‌ویژه در فصل تابستان، یکی دیگر از معضلات اساسی تهران است. کاهش بارندگی‌ها بر میزان تولید برق آبی اثر گذاشته، اما مصرف غیرمنطقی و ضعف در توسعه نیروگاه‌ها نیز از دلایل اصلی بحران برق هستند.
چرا تهران با کمبود برق مواجه است؟
افزایش بی‌سابقه مصرف برق: با گسترش استفاده از لوازم برقی پرمصرف و کولر‌های گازی، تقاضای برق به‌شدت بالا رفته است.
وابستگی بیش از حد به سوخت‌های فسیلی: نیروگاه‌های کشور عمدتاً بر پایه گاز و سوخت‌های فسیلی فعالیت می‌کنند که با چالش‌های تأمین روبه‌رو هستند.
ضعف در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر: ایران با وجود ظرفیت بالای انرژی خورشیدی و بادی، سهم ناچیزی از برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌کند.
فرسودگی شبکه انتقال و توزیع: تلفات انرژی در شبکه انتقال بالاست و موجب کاهش راندمان تأمین برق می‌شود.
محمدرضا، ۴۲ ساله، ساکن شرق تهران در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» گفت: ما در منطقه تهرانپارس زندگی می‌کنیم و در تابستان‌ها همیشه با افت فشار آب مواجه‌ایم. مجبور شده‌ایم یک مخزن ذخیره بخریم، اما این راه‌حل موقتی است. از طرفی، قبوض آب هم مدام افزایش پیدا می‌کند، اما خدمات بهبود نمی‌یابد. به‌نظرم مسئولان باید به فکر راه‌حل‌های اساسی باشند، مثل تصفیه آب‌های غیرشرب یا مدیریت بهتر شبکه توزیع.
سارا، ۳۵ ساله، ساکن غرب تهران در گفتگو با خبرنگار ما گفت: قطعی برق واقعاً زندگی را مختل کرده است. در برخی روزهای تابستان، چندین ساعت برق نداریم و این رویسوختن لوازم خانگی، کار، درس خواندن بچه‌ها و حتی زندگی روزمره تأثیر گذاشته است. مشکل اینجاست که هیچ الگوی مشخصی برای قطعی برق وجود ندارد و گاهی اعلام هم نمی‌کنند. اگر در تولید برق تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری می‌کردند، الان این مشکلات را نداشتیم.
راهکار‌هایی برای بهبود مدیریت آب و برق در تهران
الف) راهکار‌های بهینه‌سازی مصرف و مدیریت منابع آب
اصلاح فرهنگ مصرف آب: اجرای برنامه‌های آموزشی در رسانه‌ها برای کاهش مصرف خانگی.
نوسازی شبکه انتقال و توزیع: کاهش هدررفت آب با تعمیر و جایگزینی لوله‌های فرسوده.
توسعه استفاده از پساب تصفیه‌شده: برای مصارف غیرشرب مانند آبیاری فضای سبز و صنعت.
توسعه منابع جایگزین: مانند استفاده از آب باران و افزایش ظرفیت آب‌شیرین‌کن‌ها.
ب) راهکار‌های بهبود مدیریت و تأمین برق
افزایش ظرفیت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر: توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی.
مدیریت هوشمند مصرف برق: تشویق صنایع و مصرف‌کنندگان به استفاده از سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی و کاهش مصرف در ساعات اوج.
بهینه‌سازی شبکه توزیع: نوسازی تجهیزات انتقال و کاهش تلفات انرژی در خطوط برق.
سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های نوین: مانند استفاده از کنتور‌های هوشمند برای کنترل دقیق‌تر میزان مصرف.
جمع‌بندی: آیا تهران از بحران آب و برق عبور خواهد کرد؟
براساس ان گزارش؛ بحران آب و برق در تهران، نتیجه ترکیبی از افزایش مصرف، ضعف در زیرساخت‌ها و مدیریت نامناسب است. بدون اصلاحات جدی و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند، این بحران در سال‌های آینده شدیدتر خواهد شد. راه‌حل‌های پایدار شامل اصلاح فرهنگ مصرف، بهبود زیرساخت‌ها و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌توانند به کاهش مشکلات کمک کنند. اما این امر مستلزم هماهنگی بیشتر بین دولت، نهاد‌های اجرایی و مشارکت شهروندان است.
انتهای خبر/خ