به گزارش خبرنگار «تهران پرس»؛ سقط جنین در ایران یکی از مسائل پیچیده و حساس است که به دلایل مختلف، چه آشکار و چه پنهان، افزایش یافته است. در حالی که قانون جوانی جمعیت از سوی دولت و مجلس تصویب شده تا سیاست‌های حمایتی از خانواده‌ها و افزایش جمعیت را دنبال کند، افزایش سقط جنین به‌ویژه در میان برخی از گروه‌های اجتماعی و در شرایط خاص، مسئله‌ای است که نیاز به توجه جدی دارد. در این گزارش به علل افزایش سقط جنین در ایران، اقدامات دولت و مجلس، و واکنش وزارت بهداشت به این معضل می‌پردازیم.
علل افزایش سقط جنین در ایران
۱. فقر اقتصادی و مشکلات معیشتی:
یکی از دلایل عمده افزایش سقط جنین در ایران، وضعیت اقتصادی نامناسب و مشکلات معیشتی است. بسیاری از خانواده‌ها به دلیل مشکلات مالی، قادر به تأمین هزینه‌های زندگی خود نیستند و به‌ویژه در خانواده‌هایی که از لحاظ اقتصادی در مضیقه هستند، نگرانی‌های مربوط به تأمین هزینه‌های یک فرزند جدید ممکن است باعث شود تا اقدام به سقط جنین کنند.
۲. فشارهای اجتماعی و فرهنگی:
فشارهای اجتماعی و فرهنگی نیز می‌تواند عامل دیگری در افزایش سقط جنین باشد. در برخی از مناطق یا گروه‌های اجتماعی، مشکلاتی نظیر نداشتن حمایت‌های اجتماعی کافی، فشار از سوی خانواده یا جامعه و نگاه منفی به تعداد زیاد فرزندان باعث می‌شود که برخی افراد تصمیم به سقط جنین بگیرند.
الهام نوروزی یکی از شهروندان تهرانی در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» در این باره گفت: حدود دو سالی است که ازدواج کرده‌ام و ناخواسته باردار شدم همسرم همین که متوجه بارداری من شد نگران شد و گفت ما در شرایط سخت اقتصادی هستیم و هیچ هزینه‌ای باقی نمی‌ماند که برای فرزندکان بخواهیم هزینه کنیم در واقع با به دنیا آمدنش شرایط زندگیمان بحرانی‌تر خواهد شد و اقساط و وام و اجاره‌ای که می‌دم برایم مبلغی باقی نمی‌گذارد که هزینه فرزند کنم ما فقط زمانی می‌توانیم فرزندار شویم که اقساط و وام‌هایمان تمام شود تا بتوانیم زمان و هزینه برای فرزندمان بگذاریم بنابراین فشارهای اقتصادی باعث شد که برخلاف میلم سقط جنین کنم.
۳. عدم دسترسی به خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای:
در برخی از مناطق، به‌ویژه در مناطق روستایی و دورافتاده، دسترسی به خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای محدود است. این موضوع باعث می‌شود که زنان باردار در مواجهه با مشکلات پزشکی یا تصمیمات مربوط به بارداری، نتوانند مشاوره‌های مناسب دریافت کنند و ممکن است به سقط جنین غیرقانونی یا خطرناک روی آورند.
۴. محدودیت‌های قانونی و فرهنگی در مورد سقط جنین:
سقط جنین در ایران تحت شرایط خاصی مجاز است. طبق قوانین ایران، سقط جنین تنها در صورت خطر جانی برای مادر یا مشکلات جدی در جنین مجاز است. اما در بسیاری از موارد، برخی از افراد با وجود قوانین، اقدام به سقط جنین‌های غیرقانونی و پنهان می‌کنند. این مسئله معمولاً در شرایط اجتماعی خاصی به‌ویژه در میان افراد با وضعیت اقتصادی پایین‌تر، مشاهده می‌شود.
زهرا داودی یکی از بانوان تهرانی در گفتگو با خبرنگار «تهران پرس» در این باره گفت: در دوره نامزدی که با همسرم عقد بودم اما هنوز عروسی نگرفته و به خانه خودمان نرفته بودیم که باردار شدم. منو همسرم هردو نگران بودیم زیرا دیگر حرفهای دوست و آشنا را نمی‌توانستیم جمع کنیم بنابراین موافقت کردیم که برای اینکه زیر سرزنش دیگران نباشیم و عواقبش را نکشیم، جنینمان را سقط کنیم، سخت بود اما متاسفانه مجبور به سقط او شدیم.
اقدامات دولت و مجلس
۱. تصویب قانون جوانی جمعیت:
یکی از مهم‌ترین اقداماتی که دولت و مجلس در راستای کاهش سقط جنین و تشویق به افزایش جمعیت انجام داده‌اند، تصویب قانون جوانی جمعیت است. این قانون به‌منظور حمایت از خانواده‌ها، تأمین حقوق مادران و کودکان و فراهم آوردن شرایط بهتر برای فرزندآوری به تصویب رسید. دولت با ارائه مشوق‌های مالی و اجتماعی نظیر تسهیلات به خانواده‌های دارای فرزند و سیاست‌های تشویقی برای ازدواج، تلاش دارد تا تعداد سقط جنین را کاهش دهد.
۲. برنامه‌ریزی برای دسترسی بهتر به خدمات بهداشتی و آموزشی:
دولت به‌ویژه از طریق وزارت بهداشت و درمان، در تلاش است تا دسترسی به خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای را برای خانواده‌ها و زوج‌های جوان افزایش دهد. این خدمات شامل مشاوره‌های پزشکی در مورد بارداری، آموزش‌های پیش از بارداری و برنامه‌های بهداشتی برای جلوگیری از سقط جنین غیرقانونی و خطرناک است.
۳. افزایش آگاهی عمومی:
در راستای کاهش سقط جنین، دولت و مجلس در پی افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت بارداری سالم و آگاهی از خطرات سقط جنین غیرقانونی هستند. برنامه‌های آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها، همچنین تبلیغات رسانه‌ای برای آگاه‌سازی عمومی از پیامد‌های سقط جنین و فواید فرزندآوری، از جمله راهکار‌های کلیدی دولت در این زمینه بوده است.
اقدامات وزارت بهداشت
۱. خدمات مشاوره‌ای و پزشکی پیش از بارداری:
وزارت بهداشت در راستای کاهش سقط جنین، بر افزایش خدمات مشاوره‌ای به زنان باردار و زوج‌های جوان تمرکز کرده است. این مشاوره‌ها به‌ویژه در بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی انجام می‌شود تا زنان باردار بتوانند از مشاوره‌های تخصصی در مورد وضعیت بارداری خود بهره‌مند شوند. این امر می‌تواند از تصمیمات اشتباه و ناخواسته جلوگیری کرده و خطر سقط جنین را کاهش دهد.
۲. پیشگیری از سقط جنین غیرقانونی:
وزارت بهداشت همچنین در تلاش است تا از سقط جنین‌های غیرقانونی و پنهان جلوگیری کند. این اقدامات شامل نظارت بیشتر بر مراکز پزشکی و بیمارستان‌ها، تشدید مبارزه با سقط جنین‌های غیرمجاز، و افزایش دسترسی به خدمات بهداشتی قانونی است.
۳. حمایت از مادران و خانواده‌ها:
وزارت بهداشت با همکاری سایر نهادها، تلاش کرده است تا خدمات حمایتی بیشتری برای مادران و خانواده‌ها فراهم کند. این خدمات شامل تأمین مراقبت‌های بهداشتی رایگان برای مادران باردار و ایجاد تسهیلات برای خانواده‌های دارای فرزند است. این اقدامات به‌ویژه در راستای قانون جوانی جمعیت انجام می‌شود.
راهکار‌های رفع مشکل افزایش سقط جنین
۱. تقویت خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای:
یکی از مهم‌ترین راهکار‌ها برای کاهش سقط جنین، تقویت خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای است. دولت باید به‌ویژه در مناطق روستایی و محروم دسترسی به خدمات مشاوره‌ای را افزایش دهد تا زنان باردار بتوانند اطلاعات و راهنمایی‌های لازم را برای تصمیم‌گیری‌های درست دریافت کنند.
۲. افزایش حمایت‌های مالی و اجتماعی از خانواده‌ها:
حمایت‌های مالی و اجتماعی از خانواده‌ها می‌تواند نقش مهمی در کاهش سقط جنین ایفا کند. دولت باید تسهیلات و کمک‌های مالی بیشتری برای خانواده‌های دارای فرزند در نظر بگیرد تا از نگرانی‌های مالی آنها در خصوص هزینه‌های فرزندآوری کاسته شود.
۳. آگاهی‌بخشی عمومی و آموزشی:
آموزش و آگاهی‌بخشی عمومی در خصوص پیامد‌های سقط جنین و مزایای بارداری سالم و فرزندآوری ضروری است. این اقدامات می‌تواند در رسانه‌ها، مدارس و دانشگاه‌ها و همچنین در مراکز بهداشتی انجام شود.
۴. تشویق به ازدواج و فرزندآوری:
دولت باید سیاست‌هایی را در جهت تشویق به ازدواج و فرزندآوری ایجاد کند. این سیاست‌ها می‌تواند شامل تسهیلات ویژه برای زوج‌های جوان، برنامه‌های آموزشی در خصوص اهمیت فرزندآوری و حمایت‌های مالی برای والدین باشد.
۵. نظارت دقیق بر سقط جنین‌های غیرقانونی:
نظارت بیشتر بر مراکز پزشکی و برخورد با سقط جنین‌های غیرقانونی و پنهان باید شدت یابد. در این راستا، دولت و وزارت بهداشت باید همکاری‌های بیشتری با نهاد‌های قضائی و انتظامی داشته باشند تا از این نوع سقط جنین‌ها جلوگیری شود.
در واقع افزایش سقط جنین در ایران به‌ویژه در شرایط اقتصادی و اجتماعی کنونی یک چالش بزرگ است که نیاز به توجه جدی دارد. علی‌رغم تلاش‌های صورت‌گرفته توسط دولت و وزارت بهداشت برای کاهش این معضل، عواملی، چون فقر اقتصادی، فشارهای اجتماعی و فرهنگی، و عدم دسترسی کافی به خدمات بهداشتی همچنان به این مشکل دامن می‌زنند. برای حل این معضل، باید اقدامات گسترده‌تری در زمینه آموزش، افزایش حمایت‌های اجتماعی و مالی، و تقویت خدمات بهداشتی و مشاوره‌ای انجام شود تا بتوان از سقط جنین‌های غیرقانونی و خطرناک جلوگیری کرده و سیاست‌های قانون جوانی جمعیت را با موفقیت اجرایی کرد.
انتهای خبر/خ