به گزارش «تهران پرس»، علیرضا زاکانی در جمع صمیمی خبرنگاران، با اشاره به مشارکت در اجلاس «یک کمربند، یک جاده»، گفت: در این اجلاس، ایده جدید چینی‌ها برای احیای جاده تاریخی ابریشم مطرح شد.
وی یادآور شد: ایران در بازآفرینی این کریدور، نقش کلیدی دارد. ما هم به دعوت شهردار پکن به این اجلاس دعوت شدیم. هدف‌گذاری اولیه ما در سفر به چین علاوه بر مشارکت در این اجلاس به نمایندگی از جمهوری اسلامی، پیگیری و فعال‌سازی قرارداد خرید ۶۳۰ دستگاه واگن است که از سال‌ها قبل روی زمین مانده بود.
او اضافه کرد: تا پیش از این در تاریخ مترو پایتخت، هزار و ۵۰۰ دستگاه واگن وارد شد که تمام آن را شهرداری خریداری کرد؛ چون ۶ کلانشهر دیگر نیز حضور داشتند، مسؤل عملیاتی کردن این قرارداد را وزارت کشور تعیین کرد تا با انجام مقدمات و خرید واگن‌ها، آن‌ها را در اختیار کلانشهر‌ها قرار دهد.
شهردار تهران با بیان اینکه طرف قرارداد تأمین ۶۳۰ دستگاه واگن، شریک شهرداری در کارخانه واگن‌سازی تهران نیز هست، اعلام کرد: از ۲۳ سال قبل در تهران مجموعه‌ی واگن‌سازی راه‌اندازی شده که یک شرکت چینی تأمین‌کننده منابع مالی و شرکت دیگری دارنده تکنولوژی آن در مشارکت با شهرداری تهران است. به طوری که ۴۹ درصد سهام این شرکت متعلق به آن‌ها و ۵۱ درصد متعلق به طرف ایرانی است. واگن‌های سابق مترو پایتخت هم از این مسیر تأمین شده است.
زاکانی ادامه داد: واگن‌های فعلی مترو تهران شامل قطار‌های DC و AC است. قطار‌های DC سری قدیمی بوده و شامل ۴۲ رام است. قطار‌های AC نیز مشتمل بر ۱۲۶ رام است که در سه تایپ مختلف وارد کشور شده‌اند. قطار‌های قدیمی، اما به دلیل فرسودگی با ۲۰ درصد ظرفیت کار می‌کردند، چرا که زمان تأمین آن‌ها به اواخر دهه ۷۰ برمی‌گشت. واگن‌های فرسوده در مسیر اورهال نیز قرار گرفتند؛ اما عقب افتادگی از جهت تکمیل و همچنین عقب افتادگی از جهت به‌روز رسانی وجود داشت.
وی با بیان اینکه امروز کمی بیشتر از ۱۱۰۰ دستگاه واگن در خطوط تونلی داخل تهران فعالیت می‌کند، تصریح کرد: عمده این قطارها، هفت واگنی هستند. چند قطار سه واگنی هم در خط فرودگاه مشغول فعالیت هستند.
شهردار تهران با اعلام اینکه برای فعال‌سازی قرارداد واگن‌های مترو لازم بود تا ۱۵ درصد بعنوان پیش‌پرداخت به طرف چینی پرداخت شود، ادامه داد: بقیه هزینه قرارداد از محل توافقات کلان دولتین ایران و چین به صورت پشتیبانی مالی پرداخت می‌شد. این پول‌ها از گذشته در چین وجود داشت. در زمان آقای روحانی، دولت به دنبال بازگرداندن اصل پول بود. به علت تحریم‌های ظالمانه این امر محقق نشد. نه اصل پول بازگشت، نه پشتیبانی مالی برای خرید قطعات اتفاق افتاد.
زاکانی ادامه داد: دولتین ایران و چین در زمان رئیسی، برای استفاده از این منابع به‌عنوان پشتیبانی مالی توافق کردند. برای خرید واگن‌های مترو تهران نیز در دو بسته توافق شد. ۶۳۰ دستگاه که با ۲۵ درصد بالابود به ۷۹۱ دستگاه افزایش یافته بود، در بسته اول قرار می‌گیرد.۲۸۰ واگن دیگر نیز در بسته دوم پشتیبانی مالی. در قرارداد اولیه، داخلی‌سازی ۵۵ درصدی این واگن‌ها پیش‌بینی شده بود. بنا بود هشت رام قطار به صورت کامل و ۱۰ رام به صورت قطعات منفصله وارد کشور شود و بقیه در شرکت واگن‌سازی تهران با سهم ۵۵ درصد داخلی‌سازی ساخته شود.
وی اضافه کرد: قرارداد اولیه یعنی ساخت تجهیزات اساسی یک واگن مترو شامل بوژی و سیستم ترکشن را در داخل ایران شامل نمی‌شد. قرار بود همه این موارد وارد کشور شود. واگن‌سازی که توان ساخت بوژی و ترکشن را نداشته باشد، واگن‌ساز نیست! بدنه‌های آلومینیومی هم به‌علت آلیاژ خاص و تکنولوژی بالایی که برای ساخت آن نیاز بود، همه باید از خارج تأمین می‌شد. نتیجه آن که بدنه را هم باید وارد می‌کردیم! قرارداد اولیه ما را به ساخت تزئینات داخلی واگن‌ها محدوده کرده بود!
شهردار تهران تصریح کرد: پس از ۸ ماه مذاکره با طرف‌های چینی برای خرید تکنولوژی ساخت بوژی از این شرکت با رقمی معادل ۷.۲ میلیون دلار به تفاهم رسیدیم. این در حالی است که چینی‌ها خودشان این تکنولوژی را با ارقامی بسیار بالاتر از این از طرف‌های اروپایی خریداری کرده بودند. ضمناً از آنجا که طرف چینی با واگن‌سازی تهران شریک است، مقرر شد نیمی از رقم ۷.۲ میلیون دلار را خودشان پرداخت کنند! این پرداخت نیز می‌باید در قالب تأمین ربات‌های پیشرفته برای ساخت بدنه‌های نوین واگن‌های مترو برای کارخانه واگن‌سازی تهران صورت می‌گرفت! به این ترتیب هم برای انتقال تکنولوژی ساخت بوژی به کشور تفاهم شد، هم ماشین‌آلات جدید برای ساخت بدنه وارد کشور خواهد شد.
وی افزود: موضوع دیگری که در تغییر زمان‌بندی قرارداد اولیه رخ داد، تسریع در رسیدن سری اول قطارها به تهران بود. در حالی که قرار بود تا ۲۷ ماه بعد از عملیاتی شدن قرارداد طرف چینی، نخستین سری از واگن‌ها را ارسال کند، با مذاکرات صورت‌گرفته این زمان به حدود ۱۴ ماه کاهش پیدا کرد. از همین رو امیدوار هستیم تا اولین رام قطار از واگن‌های جدید مترو تهران را (که همین الان به طور کامل ساخته شده و در چین مورد تأیید نمایندگان ما نیز قرار گرفت) تا پیش از پایان سال، در کشور رونمایی کنیم.
زاکانی همچنین کاهش مبلغ پیش‌پرداخت خرید ۷۹۱ دستگاه واگن را یکی دیگر از دستاورد‌ها دانست و گفت: مقرر شده بود تا ۱۵ درصد از مبلغ قرارداد به عنوان پیش به طرف چینی پرداخت و بقیه تعهدات در قالب فاینانس و به پشتوانه توافقات کلان دولتین ایران و چین پرداخت شود. ولی با مذاکرات صورت‌گرفته، رقم پیش‌پرداخت به ۹.۷ درصد کاهش یافت. عمده این رقم نیز توسط دولت پرداخت شد. برای بقیه آن شهرداری تهران با ضمانت وزارت کشور، تسهیلات بانکی اخذ کرد. مقرر شد تا تسویه این تسهیلات نیز از محل تعهدات دولت انجام شود.
شهردار تهران در ادامه جلسه به ظرفیت‌های طرف‌های چینی در حوزه برقی‌سازی زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی اشاره و گفت: این ظرفیت‌ها شامل واگن، تراموا، اتوبوس، ون، تاکسی و موتور برقی بود. تهران یا هر کلانشهر دیگری در کشورمان ایران، کشش و ظرفیت مبتلا شدن به خودرو‌هایی که از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند را ندارد. کشور هم ظرفیت تولید سوخت بیشتر را ندارد. همین امروز هم در حوزه بنزین دچار ناترازی هستیم. اما در ساعات غیرپیک مصرف، برق اضافی داریم! هیچ نیازی هم به تولید برق بیشتر برای شروع کار نیست. اگرچه در آینده برنامه‌هایی برای توسعه نیروگاه‌های کشور با سوخت‌های پاک وجود دارد.
وی با اشاره به امضای قرارداد خرید ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس برقی از دو خودروساز داخلی، اضافه کرد: یکی از این خودروساز‌ها نتوانست تعهدات خود را به صورت کامل انجام دهد. ناگزیر از فسخ قرارداد و اجرای ضمانت‌نامه بانکی و پیگیری‌های قضایی شدیم. قیمت‌های دیگری هم که دیگر مونتاژکاران به شهرداری ارائه می‌کردند، بسیار بالا بود. مثلاً یکی از آن‌ها قیمت هر اتوبوس برقی را بین ۳۱۶ تا ۳۴۷ هزار یورو اعلام می‌کرد. این در حالی است که هیچ‌کدام از آن‌ها تولیدکننده خودرو نبوده و تنها مونتاژکار محصولات چینی در ایران هستند.
زاکانی با ابراز امیدواری از اینکه با انجام مقدمات بانکی و قانونی، همه ۲۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی خریداری‌شده از چین تا پایان سال وارد خیابان‌های تهران شوند، اظهار داشت: بیش از ۲۵۰۰ دستگاه اتوبوس دیزلی هم از تولیدکنندگان داخلی خریداری کردیم. همه این اتوبوس‌ها از استاندارد‌های یورو ۵ در مبحث آلایندگی برخوردارند. تحویل اتوبوس‌های داخلی هم به صورت مستمر و تزریق آن‌ها به خیابان‌های شهر ادامه دارد. شهروندان این روز‌ها اتوبوس‌های تازه‌نفس و نونوار را در خیابان‌ها به صورت قطع ملاحظه کردند.
وی درباره علت عدم انتشار عمومی قرارداد‌های منعقدشده با طرف‌های چینی، بیان داشت: قرارداد‌های چین را به سه نفر از اعضای شورا، آقایان چمران و تشکری و خانم سلیمانی دادیم و هریک از دیگر اعضای شورا نیز که تقاضا می‌کرد، در جریان جزئیات قرار می‌گرفت. اما باید بدانیم که انتشار عمومی آن غلط است. چرا که نگرانی‌های درباره مسائل محرمانه توافقات کلان دولتین ایران و چین و موضوعات مرتبط با مسیر انتقال ارز بین دو کشور وجود داشت.
انتهای پیام//ح. ع
منبع: سایت شهر