به گزارش خبرنگار اجتماعی تهران پرس؛ عمر تشکیل شوراها به حدود ۲۲ سال رسیده و پنج دوره را در این ۲۲ سال پشت سر گذاشته است. شورای دوره نخست جنبه‌های سیاسی بر جنبه‌های تخصصی غلبه داشت و همین موضوع اختلافات بسیاری را شکل داده بود.
در دومین دوره مدیریت شهری تهران مهندس مهدی چمران پا به عرصه گذاشت و با کسب ۱۹۲ هزار و ۷۱۶ رأی کرسی ریاست شورای شهر اسلامی پایتخت را از آن خود کرد. دورانی که به گفته چمران برخی با مصوب برخی قانون‌ها بر این باورند بودند که طی ۶ ماه ورشکسته و زمین‌گیر خواهد شد.
در سومین دوره شورای شهر شهروندان تهرانی بیشتری به چمران رأی دادند و چمران با داشتن ۶۰۳ هزار و ۷۶۶ رأی بازهم کرسی ریاست این شورا را از آن خود کرد. همچنین چمران در چهارمین دوره نیز ب کسب ۵۶۶ هزار و ۶۱۴ رأی توانست سه سال دیگر بر کرسی ریاست شورای شهر تهران تکیه بزند.
از دوره دوم تا چهارم شورای شهر تهران به دوران ساخت و توسعه پایتخت مشهور است دورانی که حمل‌ونقل عمومی و اتوبان‌های شهر تهران توسعه یافت و بخش عظیمی از بافت فرسوده تهران نوسازی شد.
تهران را دریابیم
«تهران را دریابیم» عنوان اخیر یادداشت مهدی چمران است، در این یادداشت وی توقف رشد حمل‌ونقل عمومی در شهر تهران را ناشی از کم‌کاری دولت، شورا و شهرداری دانست.
چرانی چندین دوره عضو و رئیس شورای هر تهران بوده و این روزها حرف‌های شنیدنی در خصوص معضلات پایتخت و راهکارهای آن دارد.
تهران پرس: حال و هوای این روزهای تهران چطور است؟
چمران: صحبت در خصوص تهران از جهتی دشوار و از جهتی ساده است. در بیان ساده از تهران نیازی به آسیب‌شناسی‌های تخصصی ندارد و این دیدگاه مردم است.
مردم در خصوص وضعیت حمل‌ونقل، شفافیت مالی، کارهای عمرانی، پیشرفت شهر تهران قیاس می‌کنند و خیلی سریع می‌توانند پاسخگو باشند؛ امروز مردم یک‌روند کند در تهران احساس می‌کنند و چند ایستگاه مترو و چند کیلومتر خط مترویی که درگذشته احداث‌شده بود، افتتاح می‌شود.
مدیریت شهری فعلی امور تنها عادی را انجام می دهد
امروزه امور عادی و روتینی در تهران اجرا می‌شود، توقع‌های بیشتری وجود دارد و باوجوداینکه بودجه و درآمد شهرداری تحقق می‌پذیرد، اما میزان کارهای صورت گرفته با گذشته قابل‌مقایسه نیست. این موضوع را مردم به‌خوبی احساس می‌کنند و برای اثبات آن نیازی به آمار نیست. امروز افراد هم جناح شورای شهر و حتی رئیس و اعضای شورای شهر تهران می‌گویند که کار زیادی برای تهران انجام نداده‌اند.
در بیان دشوار از تهران نیازمند اعداد و رقم است که به‌طور مثال در یک دوره ۱۰ ساله شورای شهر تهران ۲۲۰ کیلومتر خط مترو احداث‌شده است که با سال‌های پیش و پس‌ازآن قابل‌مقایسه نیست و ما امروز بیش از ۳۰۰ کیلومتر در تهران خطوط مترو وجود دارد.
خطوط مترویی که افتتاح شد، کار می‌کردند!
به‌طور مثال خط ۶ مترو که اخیراً افتتاح شده است درگذشته با یک شرایط نه‌چندان کاملی کار می‌کرد که می‌توانست به‌تدریج کامل شود. عموماً خطوط مترو با ظرفیت کمتری آغاز به کار می‌کرد و به‌تدریج اصلاً ح می‌شد.
همچنین ۹۲ درصد خط ۷ نیز درگذشته تکمیل شده بود و در آن زمان پیشنهاد شده بود که چند ایستگاه این خط را افتتاح شود که من خواستار تکمیل آن شدم که در آیندگان خط هفت را افتتاح کنند؛ زیرا بحث افتتاح نبود بلکه بحث خدمت‌رسانی به مردم است.
تهران پرس: در خصوص تدوین طرح جامع شهر تهران توضیح بدهید.
چمران: تهران درگذشته طرح جامع و طرح تفصیلی نداشت، از همین رو تدوین آن را در دستور کار خود قرار دادیم. طرح جامع ترافیک و طرح جامع شهر تهران در زمان شورای شهر سوم و چهارم تدوین شد. این طرح‌ها ازجمله کارهای اصولی است که کمتر دیده می‌شود. همانند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران برای سال ۱۴۰۴، این برنامه را کمتر کسی می‌بیند اما بر همه امور تأثیرگذار است.
تهران از سال ۷۰ طرح جامع مدیریت شهری نداشت
اولین طرح جامع شهر تهران سال ۱۳۵۰ برای مدت‌زمان بیست سال تهیه که مدت‌زمان آن سال ۱۳۷۰ تمام شد. در سال ۷۰ تدوین طرح جامع شهر تهران به یک مهندس واگذار شد که آن مهندس نیز برای ۵ سال طرح جامع تهران را اصلاح کرد و به شهردار وقت ارائه کرد. گفته می‌شود شهردار وقت نیز طرح را به سطل آشغال می‌اندازد و آن طرح نیز اجرایی نمی‌شود.
از سال ۷۰ تا سال ۸۵ تهران طرح جامع نداشته و بر اساس سلایق و علایق مدیران شهری اداره می‌شد. از همین رو در سال ۸۵ تدوین طرح جامع شهری تهران را در دستور کار خود قرار دادیم که تهیه این طرح با سختی‌های زیادی همراه بود زیرا بدنه شهرداری به اینکه بدون برنامه کار کند، عادت کرده بود.
در یک برهه زمانی در هر کوچه و خیابان بدون هیچ ملاحظه‌ای شخص با پرداخت مبلغی می‌توانست هر میزانی که می‌خواهد جواز ارتفاع ساختمان بگیرد و اکنون نیز شاهد ساختمان‌های بلند بیش از ۱۰ طبقه در کوچه‌های ۶ الی ۱۰ متری هستیم که این موارد ازنظر شهرسازی درست نیست.
شهرسازی، ریشه همه مسائل و مشکلات شهرداری بود
شهرسازی، ریشه همه مسائل و مشکلات شهرداری بود؛ از همین رو دستورالعمل همانند قانون اساسی برای شهر نیاز می‌شد. به همین خاطر با سرعت به تدوین و تهیه طرح جامع شهر تهران پرداختیم. شاید شهردار وقت (محمود احمدی‌نژاد) نیز علاقه‌ای به تهیه این طرح نداشت زیر او را محدود می‌کرد. از طرفی شهردار وقت تهران باید با وزیر مسکن و شهرسازی دولت آقای خاتمی تبادل‌نظر می‌کردند که در آن زمان همچنین روحیه‌ای را نداشت اما درنهایت ما این کار را انجام دادیم.
هزینه تهیه طرح جامع شهر تهران را باید وزارت مسکن و شهرسازی پرداخت می‌کرد، اما آن زمان وزارت خانه گفت پولی نداریم. بااین‌وجود ما در شورای شهر بیان کردی که هزینه‌های تهیه طرح جامع را می‌پردازیم، در آینده وزارتخانه این هزینه‌ها را بپردازد.
برای تهیه‌ای طرح ۲۲ مهندس مشاور انتخاب کردیم و با یک سرعت بالایی کار آغاز شد و درنهایت طرح جامع شهر تهران در سال ۸۵ به تصویب رسید.
اینکه برخی می‌گویند شهر فروشی صورت گرفته است، درست نیست
اینکه برخی می‌گویند شهر فروشی صورت گرفته است، درست نیست. بلکه بر اساس طرح جامع مصوب فروخته می‌شد. شاید شخصی تخلف کرده باشد اما قانون وجود داشته باشد. هنوز برخی از شهرداران آن زمان به خاطر گزارش تخلفات اعضای شورای شهر و سازمان بازرسی و... به دادگاه خوانده می‌شوند.
طرح جامع و طرح تفصیلی شهر تهران در سایت شهرداری و شورای شهر تهران بارگذاری شد و پس‌ازآن سیستم شهرسازی پایتخت و کشور تحت تأثیر قرار گرفت. مدیریت شهری تهران الگو برای دیگر استان‌ها است و بلافاصله پس از تهران اصفهان، مشهد و چند استان دیگر به تهیه طرح جامع پرداختند.
وزیر مسکن، شهردار و رئیس شورای شهر در آن زمان پیش از هر اقدام طی جلسه‌ای مسائل را با یکدیگر حل‌وفصل می‌کردند، باوجوداینکه وزیر مسکن وقت ازنظر سیاسی هم‌فکر ما نبود، اما جلسه راهگشایی بود؛ اما اکنون این رویه وجود ندارد.
فکر می کردند مدیریت شهری دوره دوم عرض ۶ ماه ورشکسته خواهد شد
حدود ۱۰ روز پیش از ورود ما به شورای شهر تهران، قانون منع ساخت بیش از دوطبقه در شورای عالی شهرسازی به تصویب رسید، در تهرانی که تا آن زمان هیچ قانونی در این خصوص وجود نداشت و افراد با پرداخت بهای آن می‌توانستند جواز ساخت هر میزان ارتفاع در تهران را بگیرند! در آن زمان میزان ساخت‌وساز بین سازنده و شهردار به‌صورت تفاهمی صورت می‌گرفت. اتوبان، پارک و... که در دهه ۷۰ ساخته شد با همین وجوهی بود که شهرداری از مردم دریافت می‌کرد که ساخت‌وسازهای پس از دهه ۷۰ با آن زمان بیش از ۱۰ برابر است و اصلاً قابل‌مقایسه نیست!
در این شرایطی شورای عالی شهرسازی قانون ساخت تنها دوطبقه در سراسر تهران را صادر کرد که مردم با پرداخت عوارض یک طبقه می‌توانستند درنهایت سه‌طبقه بسازند.
با توجه به ابن که درآمد عموم شهرها از ساختمان‌سازی است، برخی گفته بودند که مدیریت شهری دوره دوم با تصویب قانون منع ساخت‌وساز بیش از دوطبقه عرض ۶ ماه ورشکسته خواهد شد که ما با پیگیری دوطبقه را به سه‌طبقه افزایش دادیم و باتدبیر و به لطف الهی نه‌تنها ورشکست نشدیم، بلکه در آن سال ۱۰۰ میلیارد تومان بیش از بودجه مصوب به دست آوردیم.
مدیریت شهری فعلی درست می‌گوید که درآمد ندارد، زیرا ساختمان‌سازی صوت نمی‌گیرد و علت اینکه ساخت و سازی صورت نمی‌گیرد نیز همین دوستان و وزان مسکن و شهرسازی است.
تهران پرس: تأثیر ساخت‌وساز بر تورم چیست؟
چمران: در ساختمان بیش از هزار آیتم مصالح استفاده می‌شود که همه این مصالح در کارخانه تولید می‌شود و هر کارخانه صدها کارگر مشغول به کارند، وقتی ساختمانی ساخته نمی‌شود ساخت درب، پنجره، کاشی و... تحت تأثیر قرار می‌گیرد و کارگرهای زیاد بی‌کار می‌شوند که نتیجه نهایی آن «رکود اقتصادی» می‌شود.
رکود اقتصادی در کشور به خاطر مسائل دیگری به وجود آمد و این رکود اقتصادی به علت عدم ساخت و سازی به آن پیوست که نتیجه آن این رکود اقتصادی سنگین شده است که حتی با تعویض وزیر و تلاش‌های وزیر جدید کار پیش نمی‌رود. متوقف کردن ساخت‌وساز همانند خراب کردن یک ساختمان با دینامید ساده است اما بازسازی آن زمان‌بر است.
بخش دوم این گفتگو به زودی منتشر خواهد شد.
ارسال نظر