به گزارش تهران پرس، دکتر نرگس هوشمند، تحلیلگر مسائل سیاسی و کارشناس سواد رسانهای است. با او درباره «جنگ نرم» دشمن، راههای نفوذ آنها و سیاهنماییهایشان علیه کشور و
نقش بیبدیل رسانه در ایجاد این نبرد فکری و فرهنگی و چگونگی برخورد جوانان با این معضل به گپ و گفت نشستیم. وی ضمن تشریح اهمیت مسئله نبرد فکری با استکبار، به بیان نکاتی برگرفته از بیانات رهبر انقلاب پرداخته که در سالهای اخیر مکررا به آن اشاره کردند، مشروح این گپ وگفت در ادامه از منظر شما میگذرد:
خانم هوشمند، پرواضح است که نظام سلطه همواره سعی داشته کشورها و ملتهای مختلف را تحتسیطره و حاکمیت خویش قرار دهد. اما کمتر درباره شیوه های عملیاتی دشمن در استعمار نوین ملت ها کمتر شنیده ایم. اگر ممکن است درباره آن بیشتر توضیح دهید.
بله درست است. تحت سلطه قراردادن ملت ها گاهی به روش استعماری بوده مثل تسخیر بخشی یا کل سرزمین یک کشور که در آن منابع انسانی، مالی، صنعتی و معدنی آنها به استعمار گرفته میشود و گاه به شکل نوین آن که نوعی استعمار نو به شمار میرود و شیوههای مختلفی دارد. به این ترتیب نظام سلطه ضد آزادی و استقلال ملتها عمل میکند و این روحیه استکباری اجازه نمیدهد کشور یا ملتی استقلال عمل داشته باشد. لذا با شیوههای جدیدی از استعمار نو روبرو هستیم که اصطلاحا به آن «جنگ نرم» گفته میشود.
در این کارزار نوین قدرتطلب ها، هزینههای کمتری در مقایسه با هزینههای سرسامآور جنگ سخت همچون هزینه آموزش نیروهای انسانی، تجهیزات و تسلیحات نظامی، حفظ و نگهداری آنها متحمل میشوند. در واقع در «جنگ نرم» جسمها سالم هستند اما روحها دچار تغییر، اضمحلال و گاهی استحاله میشوند، همچنین احتمال پیروزی عمیق در «جنگ نرم» به مراتب بیشتر از جنگ سخت است ضمن آنکه نتایج بلندمدت تری نیز به همراه دارد.
اضمحلال روحها! ممکن است در این باره بیشتر توضیح دهید؟
باید گفت که در «جنگ نرم» از طریق ابزار اصلی رسانه و تولیدات محصولات ضد فرهنگی کشور هدف، شرایط به گونه ای فراهم میشود که نتیجه آن تغییر باورهای یک ملت است، با تغییر باورها در «جنگ نرم» آنچه در فرهنگ بومی عملی بد و ناشایست به حساب می آید تبدیل به امری شایسته می شود، زشتیها زیبا، اعتقادات خوب، بد و اعتقادات بد، زیبا جلوه داده میشوند و اینها توسط مهمترین ابزار «جنگ نرم» یعنی رسانه شکل میگیرد. این یعنی اضمحلال روح ها.
اگر از صحبت ها شما درست متوجه شده باشم، سلاح جنگ نرم، رسانه است. نیروهای این جنگ چه کسانی هستند؟
بله! درست است. نیروهای مسلح «جنگ نرم» را هنرمندان، اهالی رسانه و اهالی فکر و نظر تشکیل میدهند و پایههای آن دروغ، تحریف، شایعهسازی، سانسور کردن، بایکوت اخبار با رویکرد خصمانه و واقعیتهای موجود است که این بایکوتها از طریق یک نوع استحاله کردن در جوامع و ملتها صورت میگیرد و در جوامع بشری منجر به یک فاجعه عظیم ازخودبیگانگی فرهنگی و یک نوع وابستگی فرهنگی میشود.
در رویکرد «جنگ نرم» رفتارهای خصمانه دشمن با ابزار رسانه به رفتارهای حقوق بشردوستانه و رفتارهای صلحآمیز تبدیل میشود و واژهها در اینجا همچون گلولههایی هستند که میتوانند در دل و قلب مخاطب بنشینند و از واژههایی چون صلح، حقوق بشر، حقوق کودکان، حقوق زنان و حقوق شهروندی، استفادهای ابزاری می شود تا از طریق یک فرآیند بسیار آرام و تدریجی و گاه بسیار زمانبر نتایج مطلوب خود را درجامعه هدف به دست بیاورند.
برای تغییر باورها گاه سالها در اندیشکدهها و اتاق فکرهای غربی تلاشهای اندیشه ای متعدد میشود که چه استراتژیهایی را برای تغییر رویکردهای جزیی و کلی فرهنگی یک ملت انجام دهند، بر همین اساس از مهمترین مسایل مباحثی چون حجاب، خانواده و پایداری خانواده از جمله اهداف «جنگ نرم» درکشور ما است.
ممکن است شیوهها و ترفندهای استکبار در جبهه نبرد فکری و فرهنگی را نیز بیان کنید.
شناخت ترفندها مسئله بسیار مهمی است. چنانچه نسبت به این ترفندها شناخت لازم را نداشته باشیم دچار ضربات سهمگین و مهلکی میشویم و التیام زخمهایی که از ترکشهای «جنگ نرم» به سمت جامعه بشری روانه میشود، بسیار زمانبر است و تا دوباره این مسائل حل شود و همان فرهنگ سلیم و نفیس و گرانبهای قبل جایگزین شود مدت زیادی طول میکشد.
انواع شیوهها و ترفندهای این نبرد فکری و فرهنگی را می توان در چند دسته تقسیم بندی کرد.
الف) به فرموده رهبر انقلاب، ستون فقرات «جنگ نرم»، تردید در مبانی انقلاب اسلامی است. به طور مثال چنانچه ما در داشتن استقلال یا آزادی کشورمان تردید داشته باشیم و اگر این شک و شبهه به صورت همزمان و با هجمههای وسیعی از طریق شبکههای اجتماعی و از طریق رسانهها چه داخل و چه خارج بر افکار و مغزهای ما وارد شود؛ قطعا ضربهای سهمگینی در آینده خواهیم خورد. لذا نگاه وابسته و «نمیتوانیمها» به جای نگاه خودباورانه و اتکا به داشتههای درونی میتواند حاصل این تردید باشد؛ نگرشی که معتقد است وابستگی افراطی خوب است، امتیاز است، رشد است! همان نگرش ساختارشکنانه ای است که می تواند اندک اندک مبانی انقلاب ما را خدشه دار کند.
به راحتی میتوان با یک اجماع فکری، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور را از این معضلات نجات داد و با اتکا به داشتههای مادی و معنوی خویش و نیروی انسانی جوان، فعال و پویا، معادن، ذخایر نفتی و ذخایر استراتژیک کشور و موقعیت استراتژیک جمهوری اسلامی در منطقه و خاورمیانه، داراییهای فرهنگی و تمدنی بسیار غنی، نهتنها کشور را نجات داد و مستقل بار آورد تا نگاه عزتمندانه در مردم ما دوباره ایجاد شود، بلکه صدور این دادههای فرهنگی، تولیدات و صنایع به کشورهایی که علاقهمند هستند با ما ارتباط داشته باشند نیز امکانپذیر است.
ب) انکار نشانههای پیشرفت کشور است. چرا نباید پیشرفتهایی که در این ۴۰ سال اول انقلاب داشتهایم و پیشرفتهای علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی را یکییکی مطرح کرده و بگوییم که کجا بودهایم و به کجا رسیده ایم؟ تا پیش از این کاری صورت نگرفته بود جز اینکه بعضی درباریها و نورچشمی ها از امکانات کشور استفاده میکردند و مردم نادیده گرفته میشدند. آیا با رژیم سابق نیز این شکوفایی علمی – فرهنگی ایجاد میشد؟ لذا انکار نشانههای پیشرفت کشور از جمله شیوهها و ترفندهای جنگ نرم است.
ج) بزک افراطی داشته های طبیعی و علمی کشورهای غربی از دیگر ترفندهاست. بسیار برای ما پیش آمده که در شبکه های اجتماعی با مطالب و تصاویری مواجه میشویم که حاوی تصویری زیبا از یک منظره در فلان کشور اروپایی است که به رخ ملت ما می کشند در حالی که زیباتر از آن در شمال، جنوب یا در کویر کشور خودمان دیده میشود و یا جلوه دادن رفتار یک حیوان را انسان دوستانه تعریف می کنند حال آنکه بسیاری از رفتارهای فداکارانه مردم خودمان را تحقیر می کنند و همین مسیر را بروید تا به دستاوردهای علمی و پزشکی و هسته ای و... برسید که همین رویه مقایسه معیوب و معکوس ادامه پیدا می کند.
د) ارایه پیشنهاد راهحلهای انحرافی از سوی نظام سلطه و استکبار جهانی برای مسائل و مشکلات که از این طریق مسائل اصلی به کنار میرود و مسائل فرعی معضل شناخته میشود و برای آن دنبال راهحل میگردند.
ه) فلج کردن نسل جوان هم روش دیگری است که در جنگ نرم علیه کشورها به کار گرفته می شود. موضوعی که در رسانهها مخصوصا در شرایط کنونی کرونایی به وجود آمده، سرگرم کردن جوانان به شهوات، کارهای بیهوده و بازیهای رایانهای است. همچنین آنها به انواع موادمخدر، دخانیات و قلیان سرگرم میشوند. همه این موارد نسل جوان، نسل پویا، خلاق، با عظمت و با شکوه ما را به نسلی فلج، درگیر، بیحال، بیحوصله، ضعیف، رنجور، دائم در حال غر زدن، دائم در حال طلبکار بودن، دائم در حال خوردن و خوابیدن، عدم ورزیدگی بدنی و عدم تحرک تبدیل میکند.
و) در نهایت ایجاد ناامیدی و ترس و اندوه برای ملتها که با تغییر در باورها رخ میدهد؛ خطرناکترین شیوه «انکارجنگ نرم» است. اینکه عده ای از صاحب نظران معتقدند تهاجم فرهنگی وجود ندارد وجهانی شدن را عامل تغییر مطلوب در فرهنگ ها تلقی می کنند نشان از ساده انگاری مسایل است. درست است که دنیا در حال ترقی است و مردم ناخودآگاه در فضاهای مختلف جهانی قرار میگیرند و با توسعه فناوری و اینترنت به پیشرفت کشورها کمک میشود اما مسئله این است که آیا میتوان هجمههای سنگینی که دشمن به سمت ملت، اعتقادات و دستاوردهای مادی و معنوی ما وارد کرده است را بهراحتی انکار کرد؟ لذا انکار «جنگ نرم» از سوی برخی متخصصان، معلمان، استادان دانشگاه و سلبریتیها و همچنین انکار وجود دشمن و فعالیتهای او نوعی خوشبینی و سادهانگاری است که متاسفانه گاهی این نگرش در برخی رجال سیاسی کشور نیز دیده میشود!
با توجه به نکاتی که گفتید، وظیفه جوانان و سربازان مبارزه با «جنگ نرم» در مقابل این هجمه ها که اعتقادات ما را هدف گرفته است، چیست؟ راهکار چیست و چه اقداماتی باید انجام دهند که هم خود تجهیز شوند و هم مردم را مصونیت ببخشند؟
به طور اجمالی به چند راهکار و پیشنهاد اشاره می شود:
۱-حفظ ایمان، خداباوری، تقوا و مسیر خودباوری و اعتمادبهنفس اولین سلاح است.
۲-جوانان باید به تسلیحات «جنگ نرم» مجهز شوند. این مجهز شدن یعنی قدرت روحی و فکری جوانان ما بالا برود. سلاح فکر و تفکر صحیح برگرفته از معارف حقیقی اهلبیت را دارا باشند.
۳- رهبر انقلاب در مقابل هجمههای «جنگ نرم» فرمودند: سعی کنید کنشی و ابتکاری عمل کنید و نه لزوما واکنشی. به این ترتیب که بیشتر فعالیتها حالت تهاجمی داشته باشد و درواقع سنگربندی ما علاوه بر دفاع به دنبال حمله و هجمه سنگین بر اهداف دشمن باشد. لذا همیشه باید یک قدم جلوتر از دشمن حرکت کنیم، تحرکات دشمن را پیشبینی کرده و اجازه فعالیت به او ندهیم.
۴-بین خود و دشمن خطوطی را در نظر بگیریم به طوری که مرزهای ما با دشمن روشن باشد. وقتی مرز سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اعتقادی ما مشخص باشد، نفوذ و فریب کمتر میشود.
۵- توجه به مسئله شهدا و پیام آنها : شهدا در عرصه مقاومت شجاعت بی بدیلی داشتند. در «جنگ نرم» از پا نایستادن بسیار مهم است، هیچ مرخصی در کار نیست و باید تا جان در بدن داری، سلاح به دست، در حال مقاومت بوده و شکست به خود راه ندهی که این امر سخت اما با تلاش جوانهای مصمم کشور شدنی است.
۶- باور به شکست قدرت نرم دشمن: همانطور که رهبر انقلاب بارها با جملات امیدآفرین خود برای ایران آیندهای درخشان ترسیم کرده اند ما نیز باید باور داشته باشیم که قادریم قدرت نرم دشمن را با مقاومت، ایمان و سلاح فکر و مطالعه عمیق شکست داده و دستاوردهای انقلاب اسلامی را به گوش مردم جهان برسانیم.
۷- بیان حقایق تاریخی انقلاب اسلامی و نمایش خیانتها در قالب هنر، کتاب، رمان، فیلم، کاریکاتور، انواع هنرهای تجسمی، دیداری و شنیداری
۸- وحدت بین نخبگان سیاسی، فرهنگی، دینی و اعتقادی: وقتی وحدت نباشد نفوذ شکل میگیرد، مردم دچار تفرقه و تشتت فکری میشوند و نمیتوان از آنها توقع حمایت و صبوری در مصائب و مشکلات اقتصادی و فرهنگی را داشت.
۹- آخرین مسئله در برابر «جنگ نرم» آگاهیسازی است. همانطور که رهبر انقلاب فرمودند، هیئتهای اندیشهورز قوی و متخصص برای موضوعهای مختلف تشکیل شود. آگاهی مقاومت میآورد وقتی مردم آگاه باشند و تسلط اطلاعاتی به واقعیتها داشته باشند این آگاهی باعث مقاومت مردم عزیز و طول عمر انقلاب اسلامی ما در گام دوم انقلاب اسلامی میشود.
تهیه و تنظیم:
مبینا حسینپورکاشانی و فاطمه مرادپورمقدمآرانی